'Heffingen van regering Trump zijn niet het echte probleem'

De gevolgen werden direct duidelijk. USAID mag negentig dagen lang geen geld meer uitgeven en gaat compleet op de schop. Volgens minister Marco Rubio van Buitenlandse Zaken gaat de noodhulp door, maar inmiddels is wel 500.000 ton voedsel ter waarde van 340 miljoen dollar zoek. De gevolgen van voedselhulp stopzetten aan bijvoorbeeld Soedan of Gaza pakken dramatisch uit omdat de Verenigde Staten (VS) goed zijn voor 38 procent van de totale mondiale voedselhulp.

Zeker is dat de stekker voorlopig uit het door de VS opgerichte waarschuwingssysteem voor honger (Fews Net) is getrokken. Daardoor wordt het steeds lastiger om honger te monitoren en te voorspellen.

Op de iets langere termijn raken de heffingen ook de agrarische sector. In 2018 reageerde China op Amerikaanse heffingen waardoor Amerikaanse sojaboeren werden geraakt. China verlegde zijn importen naar landen als Brazilië, met als gevolg dat de mondiale handelsketens werden verstoord en Afrika hard werd getroffen. De waarde van de soja-export naar China daalde met 75 procent, maar herstelde zich daarna.

Een dergelijke verstoring dreigt nu weer met onvoorspelbare gevolgen voor de mondiale sojastromen. Chinese soja-importeurs haastten zich om nog voor Trumps inauguratie zoveel mogelijk in te kopen. Want net als mais, graan en vlees is soja gevoelig voor tegenheffingen.

De geplande heffingen van 25 procent voor Mexico en Canada zijn voorlopig van de baan, maar die voor China en de Europese Unie (EU) niet. Als de EU met heffingen te maken krijgt, denkt LTO Nederland dat de hogere prijs kan worden doorberekend en dat de impact daarom beperkt zal zijn. Dat heeft een precedent. In 2019 legde Trump heffingen van 25 procent op die de Nederlandse zuivelindustrie, zoals de export van kaas, beperkt raakten.

Volgens mij zit het echte probleem in de toenemende onzekerheid en de vertraging van de wereldhandel die deze onzinnige handelsoorlog kan veroorzaken. Maar ook in de verstoring van hightech bevoorradingsketens en van Google, Facebook en Amazon waar veel Nederlandse bedrijven van afhankelijk zijn. Het is dus zaak om deze kwetsbaarheden voor de agrarische sector snel in kaart te brengen.