Enorme oogst nieuwe rassen op maislijst

Voor heel wat agrarisch ondernemers is maisjaar 2024 bijzonder vanwege de late zaai door het natte voorjaar. Voor de proefvelden van het officiële maisrassenonderzoek van de Commissie Samenstelling Aanbevelende Rassenlijst Landbouwgewassen (CSAR) speelde dit minder, weet onderzoeker Jos Groten van Wageningen University & Research (WUR).

‘De meeste proeven liggen op hoge zandgrond, waar de mais in april is gezaaid. Enkel op de kleipercelen in Westmaas en Tiel was dit half mei. Vergeleken met sommige andere bedrijven, waar soms zelfs in juli is gezaaid, is dit niet extreem laat. In andere jaren wordt ook weleens half mei gezaaid’, geeft de WUR-onderzoeker aan.

Toch ging de teelt niet overal vlekkeloos. Op sommige plekken was sprake van vogelvraat, terwijl de mais in het Brabantse Maarheeze minder goed opkwam en ontwikkelde doordat het perceel erg nat was. Het leidde, net als in de praktijk onder dezelfde omstandigheden, tot een onregelmatige groei.

Om dit bij te sturen heeft de loonwerker vloeibare stikstof aangebracht. Daarna werd het ook droger, waardoor de wortels de drogere onderlaag wisten te vinden. ‘Deze mais trok dusdanig bij, dat we de waarden voor opbrengsten en kwaliteit konden meenemen in het onderzoek’, aldus Groten.

Ook tegen de oogst verliep niet alles zonder slag of stoot. In Westmaas ontstond rond 1 oktober legering in de mais, 3 oktober is deze geoogst. In het Overijsselse Den Ham leidde, vlak voor de maisoogst begin september, een storm tot omgewaaide bomen en gelegerde mais.

Debutanten

Opvallend veel nieuwe rassen zijn dit jaar opgenomen in de officiële rassenlijst van CSAR. Zo zijn er tien debutanten bij de middenvroege en middenlate snijmaisrassen en negen nieuwe rassen in de categorie korrelmais. Dat laatste is bijzonder, omdat de markt hiervoor in Nederland relatief beperkt is. ‘De resultaten hier gelden ook voor het buitenland, waar korrelmais populairder is’, weet Groten.

Bij de aanbevolen rassenlijst met zeer vroege tot vroege rassen valt Asgaard op door zijn goede cijfers voor stevigheid (8,5) en zomerlegering (8,0). Ook wat betreft drogestofgehalte is Asgaard met 111 de topper, gevolgd door debutant Mas 075 met 109. Dit komt mogelijk mede doordat beide rassen met 93 voor plantlengte het kortst zijn. Ze scoren beide met 107 het hoogst op zetmeelgehalte bij de oogst. Qua Voeder Eenheid Melk (VEM)-opbrengst zijn Revelation en Cheerful, net als vorig jaar, de toppers met 102.

In de groep met middenvroege en middenlate maisrassen zijn SY Arax en KWS Editio de toppers voor stevigheid en zomerlegering, voor beide scoren ze een 9. Dat doen de rassen juist met bovengemiddelde plantlengtescores van respectievelijk 103 en 104.

Wat de drogestofgehalten betreft zijn LG32.257, Meluseen en Luxury met 108 de toppers. LG32.257 scoort met 108 het hoogst in zetmeelgehalte bij de oogst. Debutant P83224 is met 104 de beste op het vlak van VEM-opbrengst.

Tolerantie maiskopbrand

Bij de korrelmais en corn cob mix (CCM)-rassen gooit Genialis hoge ogen door zowel op oogstbaarheid, stengelrotresistentie en stevigheid een 8,5 te scoren. Sommige andere rassen scoren op een van die kenmerken. Daarbij is dit het enige ras dat zeer goed scoort op maiskopbrandtolerantie, op basis van drie jaar onderzoek. Bij drogestofopbrengst in de korrel zijn debutanten EG Gisella en Bismark de toppers met 109.

Het viel WUR-onderzoeker Groten op dat de maisplanten op de tijdig gezaaide proeven over het algemeen korter zijn dan andere jaren. ‘Door de hoeveelheid vocht ontstond een stikstofgebrek bij de eerste groei. Het leidde dus tot korte mais, maar ook met een hoog kolfaandeel. Bij de kolfzetting waren de omstandigheden gunstig. We zagen sommige rassen met 1.100 VEM en 500 gram zetmeel.’

Over alle proeven bezien, lag de hoeveelheid zetmeel 30 gram hoger dan normaal en de Voederwaarde 40 VEM per kilo droge stof hoger.

Weinig builenbrand in mais

Opvallend is dit jaar het beperkte aantal ziekten in de mais. Zo kwam builenbrand weinig voor. ‘Dat zag je de laatste zes jaar wel. Dat kwam doordat de brandschimmelsporen opwaaiden door de droogte en op de plant terechtkwamen. Dit jaar was het te nat’, legt Groten uit.

Maiskopbrand kwam ook nauwelijks voor, omdat er dit jaar nauwelijks sprake was van stengelrot. Groten: ‘Zeker bij de rassen die op de rassenlijst staan was het niveau zeer laag, met 0 tot 10 procent. Maar bij de nieuwe rassen waren er aantastingen tot 50 procent. Hierdoor kunnen we in het nieuwe materiaal de slechte rassen goed uitselecteren.’