'Omvang en intensiviteit heb je in zekere zin gewoon nodig'

Huybregts deed deze uitspraak dinsdag tijdens het openingssymposium van de Rundvee en Mechanisatie Vakdagen (RMV) in Hardenberg. De organisatie van het symposium kreeg kritiek omdat de inleidende filmpjes – over proefbedrijf De Marke en een melkveebedrijf met zeventig koeien en een kinderdagverblijf – volgens een aanwezige agrarisch ondernemer niet van deze tijd zouden zijn. 'Over tien jaar is dit soort bedrijven verdwenen. Een boer met driehonderd koeien is reëel.'

Huybrechts ziet het anders: 'Een grote ondernemer en een kleinere, creatieve ondernemer moeten niet met elkaar in discussie gaan over waar de waarheid ligt. We moeten niet, ook niet naar buiten toe, continu de dialoog voeren over extensief en intensief. We moeten ons wel beseffen dat enkel schaalvergroting – groeien, groeien, groeien – ook niet de sleutel is tot het succes van de toekomst.'

Directeur Food & Agri Nederland Alex Datema van Rabobank ziet wel iets van schaalvergroting: 'Die trend gaan wij niet keren. In mijn beleving gaat niemand die keren. Schaalvergroting is voor een deel financieel gedreven en die gaat gewoon door omdat de techniek het mogelijk maakt.'

Datema vindt dat er soms 'een rare knip' wordt gemaakt als het gaat om duurzaamheid. 'Alsof je daarmee bedoelt dat een bedrijf niet mag groeien. Ik ben ervan overtuigd dat de bedrijven die economisch goed draaien meestal de bedrijven zijn die kunnen groeien. Dat die ook het beste in staat zijn om duurzaamheidsinvesteringen te doen.'

Ook Wiepk Voskamp, lector Dier en Omgeving Hogeschool Van Hall Larenstein, ziet omvang niet als een vies woord. 'Omvang en intensiviteit heb je in zekere zin gewoon nodig. Juist die omvang geeft robuustheid, ook financieel gezien. Maar ook bij omvang geldt dat deze in balans moet zijn met de omgeving. Robuustheid kan ook uit een tweede tak komen.'

Datema maakt de kanttekening dat het geen goede zaak zou zijn als een bedrijf uit armoede een tweede tak neemt. 'Dit moet je uit een soort kracht doen, omdat je het leuk vindt. Ik denk dat het aandeel bedrijven dat met die extra tak een solide boterham verdient wel gaat toenemen.'