Rode bieten trekken goed bij na forse hagelschade

De schrik sloeg akkerbouwer Herman Schlepers om het hart toen het anderhalve week geleden flink nat werd op het perceel met rode bieten. 'De weersvoorspellingen lieten eerst zien dat het voorlopig ook nat zou blijven, maar gelukkig valt dat mee. De oogstomstandigheden zijn nu heel mooi', zei de teler vrijdag. Doordat storm Kirk Nederland uiteindelijk links liet liggen, bleef ons land tientallen millimeters regen bespaard.

Toch bleef het vrijdagmiddag niet helemaal droog; af en toe regende het een beetje. De oogst was toen ongeveer halverwege. 'Maar die blauwe lucht daar komt deze kant op', wijst Schlepers. 'De wind staat in de goede richting. We regenen er niet uit vandaag.'

Het Flevolandse akkerbouwbedrijf heeft het betreffende perceel vijf jaar geleden gediepploegd. Schlepers: 'De kleigrond werd onwerkbaar. Op ongeveer 120 centimeter diepte zit een prachtige grondlaag met lichte zavel, die is naar boven geploegd. We kunnen nu al merken dat de grond beter bewerkbaar is en we hebben een bredere gewaskeuze.'

De Drontenaar runt het bedrijf samen met zijn zoons Rien en Matthijs. Op 110 hectare telen ze consumptieaardappelen, eerste- en tweedejaarsplantuien, suikerbieten, erwten, bonen, witlof en tarwe. Van die 110 hectare is 40 hectare biologisch, waaronder 5 hectare rode bieten. 2024 is het eerste jaar dat het bedrijf dit gewas verbouwd.

'We kunnen de opbrengst dus nog niet vergelijken met eerdere jaren, maar met 60 ton per hectare zijn we tevreden. Ook omdat de rode bieten zich goed hebben hersteld', meldt Schlepers. De teler doelt op de schade die is ontstaan door een zware hagelbui eind augustus. 'Het loof is daardoor fors beschadigd geraakt. Het gewas moet dan opnieuw loof gaan produceren. Dat kost opbrengst.'

Door de goede hergroei van het loof kon loonbedrijf Heyboer de rode bieten 'gewoon' met een klembandrooier oogsten. En wel met twee combinaties. 'Eén rooier zou in eerste instantie verder gaan naar een andere teler, maar dat is veranderd. We krijgen alle rode bieten er dus wel uit vandaag', zegt Rien Schlepers vanuit de cabine. Hij rijdt net als een medewerker van het bedrijf met een trekker en kipper naast een van de rooiers.

Het akkerbouwbedrijf heeft ervoor gekozen om het ras Manzu van Bejo Zaden te zaaien. Dit is de eerste rode biet voor de versmarkt die een intermediaire resistentie heeft tegen rhizomanie (IR: BNYVV). Dit virus wordt gezien als een van de lastigste punten in de teelt van rode bieten. Zeker als ook suikerbieten in het bouwplan meedraaien.

Nauwelijks schade

Rien Schlepers geeft aan dat er mede door de resistentie nauwelijks schade is te zien van rhizomanie in het perceel. Maar volgens vader Herman is er een nieuwe variant van het virus en is Manzu daartegen niet resistent. 'Vandaar dat we de rode bieten nu redelijk op tijd in de herfst oogsten. Dit om mogelijke problemen met deze nieuwe virusvariant voor te zijn.'

Verder zegt de ondernemer dat de teelt van rode bieten een relatief probleemloze teelt is. 'Onkruiden zijn mechanisch goed aan te pakken en met middelen die zijn toegelaten door Skal kunnen we ziektes goed onder controle houden. Dat het marktperspectief voor het gewas positief is, was een andere reden voor ons om in deze teelt te stappen.'

De rode bieten van Schlepers worden verkocht aan Van Andel Bio in het Flevolandse Zeewolde. Maar eerst gaat het product de bewaring. 'Dit is een gek beeld voor mij. Ik ben het niet gewend om een product met zoveel grond de bewaring in te draaien', zegt Herman Schlepers bij het inschuren. 'Aardappelen en uien gaan schoon de schuur in, maar bij rode bieten moet er veel grond omheen zitten om uitdroging te voorkomen.'

Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat het areaal rode bieten in Nederland in 2023 weer licht is gestegen ten opzichte van 2022. Hoeveel hectare er dit jaar in Nederland groeit, heeft het CBS nog niet bekendgemaakt.

Door de jaren heen schommelt de oppervlakte flink. Waar het rodebietenareaal in 2015 nog 656 hectare besloeg, groeide de oppervlakte binnen enkele jaren door naar 875 hectare in 2019. Vervolgens bereikte het areaal in 2021 een piek van 936 hectare.

In 2022 kende het rodebietenareaal met 764 hectare door een onduidelijke oorzaak een terugval. Vorig jaar kwamen er weer hectares bij. In 2023 groeide het gewas op 836 hectare. Zo'n 40 procent van het Nederlandse areaal rode bieten wordt verbouwd op biologische gronden.