Zuid-Holland betaalt bestrijding rivierkreeft dan maar zelf

De aanwezigheid van de rode rivierkreeft was lang voornamelijk beperkt tot Noord- en Zuid-Holland, maar de soort wordt sinds 2018 ook in andere provincies gezien. Via een bijna unaniem aangenomen wijziging op de begroting, ingediend door JA21 en BBB, maakten de Provinciale Staten van Zuid-Holland deze week 200.000 euro vrij voor de aanpak. Daarmee kan het vangen van de kreeften in het pilotgebied op korte termijn worden hervat.

De Amerikaanse rivierkreeft knipt waterplanten weg, zorgt voor verslechtering van de waterkwaliteit en met zijn gegraaf voor instabiele oevers. Zuid-Hollandse kwekers vrezen dat de massale graverij een gevaar wordt voor de machines die zij gebruiken. De gewassen lijden er ook onder.

Zuid-Holland pleit samen met waterschappen, agrariërs en natuurorganisaties al geruime tijd voor aanpassing van de wet- en regelgeving, zodat het makkelijker wordt de kreeften te vangen. Nu mogen alleen beroepsvissers dat nog doen.

Daarnaast is geld nodig voor het wegvangen. Volgens Zuid-Holland ligt de verantwoordelijkheid hiervoor bij het Rijk. Maar het vorige kabinet heeft de besluitvorming doorgeschoven naar het nieuwe kabinet, dat dit waarschijnlijk pas in de loop van volgend jaar behandelt.

Provincie pilotgebied

'We hebben tegen de minister gezegd dat we zo ongeveer heel Zuid-Holland tot pilotgebied benoemen en dan maar tegen de wet in gaan, als het Rijk niet snel met een oplossing komt. Want we zijn er echt helemaal klaar mee', zei gedeputeerde Jeannette Baljeu (VVD) eind mei.

Voormalig minister Christianne van der Wal liet eerder dit jaar nog weten dat ze het onwenselijk vindt dat anderen dan beroepsvissers rivierkreeften wegvangen. 'Het breed toestaan van fuiken en korven door burgers leidt tot ongecontroleerde ecologische nevenschade, waarbij het middel weleens erger kan uitpakken dan de kwaal', schreef ze in een Kamerbrief. Ze zegde wel toe het makkelijker te willen maken voor waterbeheerders om de rivierkreeften met selectieve vangstmethoden te bestrijden.

In begroting van nieuwe kabinet

Baljeu schreef deze week, vlak voor haar overstap naar het Europees Parlement, in een brief aan de Staten dat de aanpak van de rivierkreeften niet langer op zich kan laten wachten. De provincie financiert daarom nu zelf het wegvangen en hoopt dat het ministerie van LVVN volgend jaar ook bijdraagt. 'Dit moet echt in de begroting van het nieuwe kabinet worden opgenomen, het is hun verantwoordelijkheid.'

In een polder bij Berkenwoude werd getest met het gericht wegvangen van rivierkreeften met fuiken en korven. Dit bleek volgens het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard 'effectief en zinvol' te zijn. Maar de verwachting is dat de problematiek terugkeert door het stoppen van de proef. 'We werken samen aan het verbeteren van de waterkwaliteit en natuur in de Krimpenerwaard. Ondertussen worden deze inspanningen deels tenietgedaan door de kreeften', zegt hoogheemraad Josien van Cappelle.

Oorspronkelijk hadden de Amerikaanse rivierkreeften geen natuurlijke vijanden. Vanaf 2020 zijn er waarnemingen dat ze worden gegeten door watervogels zoals futen, waterhoentjes, kraaien, reigers en meeuwen. Ook grote vissen en palingen eten de kreeften.