RDA: transitie naar diergericht ontworpen houderijsystemen moet sneller

Dat staat in het rapport 'Staat van het Dier 2024' dat 21 juni is gepubliceerd. Het rapport bevat opinies en beschouwingen naar aanleiding van een publieksenquête waarvan de RDA de resultaten al in 2023 deelde. Uit die enquête blijkt onder andere dat het gros van de Nederlanders vindt dat het welzijn van koeien, varkens en kippen snel beter moet.

Ook mogen maatregelen die de overheid neemt om maatschappelijke problemen, zoals klimaat en stikstof, aan te pakken niet ten koste gaan van dierenwelzijn. Het vertrouwen dat de overheid doet wat nodig is om het welzijn van productiedieren te waarborgen is tussen 2018 en 2022 echter afgenomen van 34 procent naar 22 procent.

'Wij adviseren om de transitie naar kringlooplandbouw te versnellen. Diverse aspecten waaronder dierenwelzijn moeten daarin worden geïntegreerd. Voor dieren geldt dat zij de mogelijkheid moeten hebben om natuurlijk gedrag te vertonen', vat de RDA samen. Wanneer de overheid duidelijkheid geeft over het beleid ten aanzien van dierenwelzijn, dan kunnen veehouders daar rekening mee houden bij nieuwe investeringen. Ook kan er werk worden gemaakt van het ontwerpen van nieuwe houderijsystemen.

Burger versus consument

Uit een enquête van de Europese Commissie waaraan 60.000 mensen in 2021 meededen, komt ook de roep om meer dierenwelzijn naar voren. Maar de publieksenquête laat ook zien dat slechts weinig consumenten bereid zijn een meerprijs te betalen voor dierenwelzijn. Consumenten laten zich namelijk ook door andere factoren leiden bij het kiezen van producten, zoals prijs, smaak, gemak en gezondheid. De RDA is daar kritisch over.

De meeste minimale welzijnsnormen voor dieren in de veehouderij worden op Europees niveau vastgesteld. Nederland en enkele andere Noordwest-Europese landen hanteren hogere standaarden. Nederland lobbyt samen met Zweden, Denemarken, Duitsland en België bij de Europese Unie (EU) voor betere Europese dierenwelzijnsregels.

Importheffingen

Wanneer de EU strengere welzijnsnormen hanteert dan landen buiten de EU, kunnen productiekosten in Europa hoger uitvallen. Veehouderijsectoren vrezen dat daardoor de toestroom van goedkope producten uit bijvoorbeeld Zuid-Amerika groter wordt. Importheffingen noemt de RDA als mogelijkheid om importen tegen te gaan van producten die niet zijn geproduceerd volgens Europese dierenwelzijnsnormen.

Naar aanleiding van het rapport 'Staat van het Dier 2024' gaat de RDA twee leidende principes voor een dierwaardige veehouderij die in de praktijk veel vragen oproepen verder uitdiepen. Het gaat om mogelijkheden om natuurlijk gedrag te uiten en het waarborgen van een positieve emotionele toestand. Ook de onderlinge relatie tussen de zes leidende principes wordt uitgediept om aan te kunnen geven hoe een optimale dierwaardigheid kan worden gerealiseerd.

Ook gaat de RDA onderzoeken op welke wijze nieuwe ontwikkelingen in digitalisering en kunstmatige intelligentie kunnen worden ingezet om dierenwelzijn te monitoren. Ander speerpunt wordt de toepasbaarheid van de zes leidende principes op insecten en kweekvissen. Beide sectoren zijn nu nog relatief klein, maar de RDA verwacht dat er vooral voor grootschalige insectenkweek plek is in Nederland.

Het rapport 'Staat van het Dier 2024' brengt in beeld wat leeft in de Nederlandse samenleving rond het thema dierenwelzijn. In de publieksenquête die daarvoor in 2018 en 2022 werd uitgevoerd door Kantar Public, is gekeken naar de meningen van Nederlanders over de manier waarop in Nederland wordt omgegaan met dieren. De enquête heeft betrekking op productiedieren, recreatie- en dierentuindieren, proefdieren en natuurdieren. De burger is anno 2024 kritischer als het gaat om het welzijn van dieren dan in 2018.

Het rapport 'Staat van het Dier 2024' is te downloaden via rda.nl.