Pluimvee- en varkenssector ageren tegen afromen dierrechten

'Voor pluimveemest is er helemaal geen sprake van een overspannen mestmarkt', reageert voorzitter Kees de Jong van de vakgroep Pluimveehouderij LTO/NOP. 'Pluimveehouders hebben tienduizenden euro's tot tonnen geïnvesteerd in systemen op hun bedrijven om droge mest te produceren, die via meerdere sporen efficiënt kan worden verwerkt. Hierdoor zetten we 95 procent van de productie buiten de Nederlandse landbouw af. De overige 5 procent wordt geproduceerd op gemengde bedrijven die het vaak op eigen grond kwijt kunnen. Grondgebonden dus, precies wat de minister wil.'

Voorzitter Linda Verriet van de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) vindt een afroming van rechten ook volkomen onterecht. 'We hebben bij de Wet herstructurering varkenshouderij al te maken gehad met een generieke korting op rechten. Daarna werden nog vijf jaar lang 25 procent rechten afgeroomd bij overdracht. Onze sector is vrijwillig gekrompen bij de vorige opkoopregeling en nu bij de nieuwe Lbv-plusregeling en Lbv-regeling komt het grootste deel van de aanmeldingen ook vanuit de varkenssector. Daarbij blijft de varkenssector, net als de pluimveesector, al jarenlang ver onder de toegestane stikstof- en fosfaatplafonds.'

POR-regeling

Een andere reden waarom een korting op dierrechten volgens De Jong onterecht is, komt nog voort uit het verleden. 'Via de Regeling Ontheffing Productierechten Meststoffenwet (POR-regeling) hoefden pluimvee- en varkenshouders die hun mest voor 100 procent verwerkten, maar voor de helft van de uitbreiding van pluimvee- en varkensrechten te kopen. Maar Die POR werd in 2019 definitief afgewezen, waardoor 93 pluimvee- en varkenshouders toch rechten moesten kopen of leasen, terwijl er fors was geïnvesteerd op basis van die regeling.'

Verder betekent een korting van 30 procent op de pluimvee- en varkensrechten dat een bedrijf bij verkoop buiten familieverband minder waard is. Hierdoor zijn de pluimvee- en varkensbedrijven die op een voor de toekomst geschikte locatie liggen minder aantrekkelijk. Er moeten dan weer 30 procent rechten worden bijgekocht om met hetzelfde aantal dieren op die locatie verder te kunnen.

Volgens De Jong en Verriet moeten de plannen voor afroming van rechten in ieder geval van de baan. De Jong: 'De pluimveesector heeft met zijn droge mest simpelweg geen probleem en draagt dan ook niet bij aan de huidige overvolle markt voor drijfmest.'

Geen oplossing

Verriet ziet in de huidige plannen van Adema ook geen brood. 'Al helemaal niet voor de korte termijn. Er zijn veel oplossingsrichtingen aangedragen voor de korte termijn, maar daar is niets mee gedaan. Er is geen wil om acute problemen op te lossen. Als voorbeeld: varkenshouders en andere veehouders die stoppen, moeten binnen korte termijn hun mestopslag leeg maken. Dat zorgt voor nog meer druk op de mestmarkt. Pas dat in ieder geval aan.'

Het meest teleurstellend is volgens de POV-voorzitter de onwil om mestverwerking tot een succes te maken. 'De pluimveehouderij heeft laten zien dat het kan. De varkenshouderij is een heel eind op de goede weg, maar initiatieven stranden voortdurend op vergunningverlening en wet- en regelgeving. Mestverwerking in combinatie met de productie van groen gas en de productie van renure biedt de mogelijkheid om kringlopen te sluiten.en is dus nodig voor een circulaire landbouw. Dat geldt voor alle veesectoren. Er is bestuurlijk lef nodig om hier versnelling in aan te brengen.'