NAJK: 'Mestaanpak kabinet biedt jonge boeren onvoldoende perspectief'

Voor de korte en de lange termijn noemt NAJK een goed uitgewerkt plan onmisbaar. Een koude sanering is anders onvermijdelijk, aldus de organisatie. 'Overnames van melkveebedrijven en bedrijfsvoeringen van jonge melkveehouders komen in gevaar. Gezien de vergrijzing van onze sector kan dat niet de bedoeling zijn', reageert portefeuillehouder melkveehouderij, Ruben Klein Teeselink. NAJK voert komende weken gesprekken over het plan met de landbouwwoordvoerders van de Tweede Kamer.

Het NAJK ziet positieve en negatieve onderdelen in het plan van aanpak voor verlichting op de mestmarkt dat demissionair landbouwminister Piet Adema vrijdag naar de Kamer stuurde. De brede vrijwillige opkoopregeling die genoemd wordt, ziet NAJK als een goed instrument om ruimte te geven aan de boeren die willen stoppen. De mestproductie zal gaan zakken waardoor een generieke korting mogelijk wordt voorkomen. Dit is echter enkel een oplossing voor de middellange termijn, geeft NAJK aan.

Daarnaast zorgt de vrijwillige opkoopregeling voor een structurele daling in de stikstofdeken, waardoor PAS-melders kunnen worden gelegaliseerd. 'Ook interimmers moeten hiervan gebruik kunnen maken', aldus Klein Teeselink. NAJK is opgelucht dat het kabinet afziet van een generieke korting op korte termijn. 'Die maatregel is desastreus voor het verdienvermogen van jonge veehouders.' Een hogere graslandsubsidie verlicht de financiële druk bij deze ondernemers iets.

Grondgebondenheid

Het NAJK is niet tegen een grondgebonden melkveehouderij, geeft Klein Teeselink aan. 'Maar voor ons is onduidelijk en niet logisch wat de graslandnorm als invulling voor grondgebondenheid bijdraagt aan een nieuw evenwicht op de mestmarkt.' Als het gaat om een nieuwe derogatie, stelt het plan van aanpak dat de Europese Commissie hiervoor geen ruimte ziet. 'Voor jonge veehouders is dit desastreus en heeft dit grote gevolgen', aldus Klein Teeselink.

Renure op korte termijn toestaan, is voor NAJK een belangrijk onderdeel. Die waardeert de inzet van het kabinet op dit onderwerp. De randvoorwaarden en toelatingstermijn van Renure zijn nog niet ingevuld, maar zeer bepalend voor de vraag of het jonge boeren gaat helpen. Dit baart NAJK grote zorgen. Snel duidelijkheid noemt de organisatie een vereiste.

In de brief wordt ook het afromen van fosfaatrechten en dierrechten bij verhandeling gezien als een oplossingsrichting voor het verminderen van de mestproductie. NAJK is blij dat het kabinet ziet dat deze maatregel grote negatieve effecten heeft op jonge veehouders, omdat zij te maken krijgen met duurdere fosfaat- en dierrechten.

Het uitblijven van een concrete oplossing geeft jonge veehouders grote onzekerheid. 'De Tweede Kamer moet hen hiervan uitzonderen, omdat de verhoging van de investeringskosten voor fosfaat- of dierrechten hun toekomstperspectief enorm ondermijnt', aldus Wendy Kicken portefeuillehouder pluimvee-, varkens-, en kalverhouderij.