'We moeten ondanks diversiteit in sector onze krachten bundelen'

Marieke Toonders uit het Brabantse Veldhoven is sinds 1 januari 2020 voorzitter van de LTO-vakgroep Paardenhouderij. Ze is afkomstig van een melkveebedrijf, dat inmiddels door haar broer wordt gerund, en was als kind al vol passie over paarden.

De activisten zetten met framing een onjuist beeld neer van de paardenhouderij

Marieke Toonders, voorzitter LTO Paardenhouderij

Naast het volgen van haar studies was ze volop actief op sportstallen. Inmiddels heeft ze een eigen advocatenkantoor en is ze als advocaat gespecialiseerd in diverse onderdelen van het agrarisch bestuursrecht. Denk aan het omgevingsrecht en het natuurbeschermingsrecht. In die rol staat ze agrarisch ondernemers bij en blijft ze betrokken bij de sector.

Toonders is gestopt met paardrijden, maar heeft wel een kleinschalige fokkerij van dressuur- en springpaarden. Naast voorzitter van de vakgroep is ze lid van het hoofdbestuur van fokkerijorganisatie Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland (KWPN).

Waarom is de vakgroep zo belangrijk?

'Als vakgroep staan we voor belangenbehartiging voor de ondernemer in de paardenhouderij. Onze achterban is divers, van pensionhouder tot opfokstal, africhtingsstal en trainingsstal. Toch is het belangrijk om gezamenlijk op te trekken en één stem te laten horen. Door een vertaler te zijn van praktijk naar wetgeving willen we bewerkstelligen dat we allemaal naar tevredenheid kunnen werken.'

'We weten dat er veel wet- en regeling op het boerenerf terechtkomt. Dit geldt ook voor de paardensector. Denk aan de Animal Health Law die onder andere de aanscherping voor de identificatie- en registratieplicht heeft bewerkstelligd. Een ander voorbeeld is de toepassing van de nieuwe consumentenwet, waarbij onvoldoende oog is vanuit de wetgever voor de impact die een verruiming van de garantietermijn voor onze sector heeft. En er zijn nog meer voorbeelden te noemen die een grote impact hebben op de paardenhouderij.'

Kunt u een voorbeeld geven van hoe de vakgroep de belangen behartigt?

'We hebben erg hard getrokken aan de consumentenwet. Die wet heeft het doel om de consument bij aankopen te beschermen. Een bedrijf dat een product verkoopt, moet daarom een garantie van een jaar geven. Dat is lastig bij paarden. We hebben immers te maken met een levend dier dat een eigen energie heeft.'

'Bovendien heeft de verkoper na levering geen invloed meer op bijvoorbeeld huisvesting, training of de zorg voor het paard. Je komt dan dus in het dilemma terecht wie er verantwoordelijk is als een paard binnen die garantietermijn niet aan de verwachtingen voldoet. Wij voeren daarom een stevige lobby om die termijn terug te brengen naar een half jaar.'

'Een ander voorbeeld is de Identificatie & Registratie (I&R) bij paarden. In onze sector vinden regelmatig verplaatsingen plaats van paarden. Dat is niet vergelijkbaar met andere dierlijke sectoren, waarbij het vaak gaat over een enkele verplaatsing van een grote groep dieren.'

'Maar het systeem waarin paarden en locaties van paarden geregistreerd moeten worden, is identiek aan de I&R-systemen voor veehouderijen. Dat systeem past onze sector niet. We voeren hierover gesprekken met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit om dit beter bij onze sector te laten aansluiten. Ook praten we met ondernemers om te horen hoe het gaat in het veld.'

Als vakgroep waren jullie ook betrokken bij het landbouwakkoord?

'Ja, met drie belangrijke speerpunten voor de paardensector. Zo zijn paarden en natuur geen tegenstelling, maar gaan deze – gelet op de extensieve vorm van het houden van dieren – juist hand in hand. Het paard vervuilt de natuur niet, maar versterkt deze juist.'

'Daarnaast vinden we dat de wet- en regelgeving rond de paardenhouderij meer aandacht verdient. Niet alleen vanwege de I&R, maar ook als het gaat om transport, dierenwelzijn, gezondheid en andere zaken. Primair worden paarden niet gehouden voor voedselproductie, maar zijn paarden juist op sociaal en maatschappelijk vlak van grote betekenis. Onze sector vraagt om maatwerk.'

'Tot slot willen we ondersteuning voor onderzoek. Onderzoek draagt bij aan de ontwikkeling van kennis ten behoeve van een duurzame paardenhouderij. Op paardenwelzijnsgebied, maar ook op economisch, ecologisch en maatschappelijk vlak.'

'Een voorbeeld is de stikstofemissienorm van een paard. Die wordt in onze ogen te hoog ingeschat, maar zonder onderzoek hebben we geen bewijs dat deze in werkelijkheid lager is. Hiervoor is gefundeerd onderzoek nodig. Het landbouwakkoord is dan niet doorgegaan, onze inzet op die speerpunten blijft uiteraard.'

In het verleden was welzijn een belangrijk item, onder meer met de Gids voor Goede Praktijken. Hoe is dat nu?

'Dat klopt. En dat is nu nog steeds zo. Er is veel aandacht voor welzijn binnen de sector, maar je ziet nu ook dat we als paardensector met activistische partijen te maken krijgen. Voorbeelden zijn streakers op wedstrijden en aanplakbiljetten rond internationale wedstrijden. Deze activisten zetten met framing een onjuist beeld neer van de paardenhouderij. Mensen van buiten onze sector denken wellicht dat dit beeld klopt.'

'We zijn met andere organisaties uit de sector al meer dan vijftien jaar verenigd in de Sectorraad Paarden. Met deze partijen blijven we stappen zetten op het gebied van paardenwelzijn, onder andere door een update te geven aan de Gids voor Goede Praktijken en de kennis uit deze gids verder te brengen.'

'Daarnaast zetten we met de werkgroep Publieke Opinie in op proactieve communicatie om ons eigen verhaal aan de Nederlandse maatschappij te blijven vertellen. Dat doen we vanuit de Sectorraad Paarden samen in de vorm van de campagne #ditdoenpaarden.'