Koude en natte start winter heeft wisselend effect op gewassen

In grote delen van Midden- en Noord-Europa kwamen de temperaturen half november tot ver onder het vriespunt. Op dat moment waren de wintergewassen relatief kwetsbaar door het gemiddeld warmere najaar en de late zaai. Toch lijkt de koudegolf in Finland en in de Baltische staten een beperkte impact te hebben gehad op de gewassen, meldt JRC.

De temperaturen daalden er lokaal tot -20 graden, maar een dikke sneeuwlaag zorgde voor een goede isolatie. In tegenstelling tot het minieme effect in Finland en de Baltische staten verwacht het meteorologisch instituut dat de plotselinge temperatuurdaling gecombineerd met hoge grondwaterstanden en een gebrek aan een sneeuwbedekking elders wel schade aan wintergewassen heeft aangericht.

JRC doelt daarmee op plekken in Noord-Duitsland, Denemarken, Zuid-Zweden en Noord-Polen. In Zuidoost-Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië, Zuid-Polen en Slowakije werd de potentiële schade net als in Noord-Europa beperkt door een dikke, isolerende sneeuwlaag.

Nattigheid legt zaaiwerk stil

In Noordwest-Europa worden waarschijnlijk minder wintergewassen gezaaid dan gepland, voorziet JRC. Te natte omstandigheden op het land, deels in combinatie met sneeuw, verstoorde de afgelopen periode het zaaiwerk van vooral tarwe in Noord-Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg en West-Duitsland.

De grond is in deze landen op de meeste plekken ook nog niet bekwaam genoeg om verder te kunnen. Het meteorologisch instituut verwacht daarom een toename in het areaal voorjaarsgranen. Over Frankrijk kan het JRC al melden dat daar 10 procent van de geplande zaai van wintergranen niet meer gaat lukken.

Verder meldt het instituut dat de vele neerslag in Zuid-, Centraal- en Oost-Europa weinig negatieve gevolgen had voor de gewassen in de afgelopen tijd. Zo kwam de regen in Roemenië en Bulgarije als geroepen. Daar was het afgelopen groeiseizoen kurkdroog. In Wit-Rusland, Noordoost-Oekraïne en Europees Rusland zorgde eveneens de dikke sneeuwlaag voor isolatie over de pas ingezaaide wintergranen.

Regentekort

Toch zijn er in Europa ook nog gebieden waar sprake is van een tekort aan neerslag. Dit geldt volgens het Mars-bulletin december vooral voor het gebied langs de Middellandse Zeekust van Spanje en in Zuid-Italië.

De droogte is vooral zorgwekkend op het Italiaanse eiland Sicilië. Daar zorgt het neerslagtekort voor onderontwikkelde granen.