Drentse Wapse in de ban van de wolf

Nog voordat je het dorp Wapse in Zuid-West Drenthe inrijdt, word je geconfronteerd met de wolf. Aan het hek van een boerderij in het buitengebied hangt een protestspandoek, ironisch maar met een serieuze ondertoon: 'Wolvenoversteekplaats; pas op er kan nog een wolf aankomen.' Het spandoek hangt op meer plaatsen in de Drentse gemeenten Westerveld en Midden-Drenthe en is een actie van LTO Noord. Zodat argeloze passanten het maar weten: dit gebied is een hotspot voor de wolf.

De eigenaar van de boerderij met het spandoek zag de week ervoor overigens zelf nog twee van deze roofdieren passeren in het land achter zijn bedrijf, vertelt hij. De zondag erop was het even verderop pas echt raak. Toen werd een wolf na een schapenwei te zijn binnengedrongen betrapt door de eigenaar, waarop het dier zich tegen hem keerde en ook hem verwonde.

Die aanval op een mens, iets wat zelden gebeurt, en het vervolgens afschieten van de wolf op last van de burgemeester, zorgde voor veel tumult. Niet alleen in Wapse en directe omgeving, ook elders en in de media.

Johan Moes, campinghouder en voormalig gemeenteraadslid en Statenlid voor de VVD, woont even verderop in Wapse en bemoeit zich al langere tijd intensief met de wolvenproblematiek in Drenthe. 'Vanaf dag één dat de wolf hier opdook, wist ik: dit gaat hartstikke fout. Het is een prachtig dier, maar hoort niet meer in Nederland. De natuur is hier ongeschikt voor de wolf. En wolvenaanvallen op door mensen gehouden dieren zijn hier rond het Drents-Friese Wold sindsdien helaas dagelijkse kost.'

Tekst gaat verder onder video.

Moes ziet het als zijn plicht om eigenaren van dieren bij te staan die door een wolvenaanval worden getroffen. 'Met die aanvallen is het ook een politiek onderwerp geworden. Ik ga ernaartoe, hoor het verhaal van de eigenaar aan en probeer er wat mee te doen.'

Afgezien van een provinciale subsidieregeling voor preventieve maatregelen en een voorlichtingsprogramma voor dierenhouders is in Drenthe nog geen adequate oplossing gevonden, stelt Moes teleurgesteld vast. 'Helaas gebeuren die aanvallen nog steeds. Kennelijk moet het eerst nog erger worden. Niet-plattelanders hebben geen idee hoe gevaarlijk het is.'

Beter opletten

Van dat mogelijke gevaar zijn veel moeders die hun kinderen van de plaatselijke Wapser basisschool ophalen zich terdege bewust. 'De wolf is een mooi dier, maar mijn man heeft er onlangs nog een zien lopen, hier vlak achter het dorp. Met twee kinderen van 8 en 11 jaar oud ga je dan meer opletten', vertelt Samantha Tiemens. Ze vindt het vreselijk wat er met de aangevallen schapenhouder is gebeurd. 'Mijn kinderen mogen niet zomaar het bos in. Maar ja, het kan dus overal gebeuren, ook in de weilanden rond het dorp.'

Veel mensen in Wapse en omgeving zijn erg geschrokken van het bijtincident en leven mee met het slachtoffer, geeft een andere moeder aan. 'En natuurlijk krijgen de kinderen de verhalen over de wolf rond Wapse ook mee. Er is maandag op school aandacht aan besteed in het kringgesprek.'

Ook andere moeders bij de school zeggen inmiddels extra waakzaam te zijn geworden, zeker na de gebeurtenissen met de schapenhouder. 'Het wordt nu echt, het komt steeds dichterbij en we passen ons aan. Zelf gaan we al maanden niet meer naar het bos.'

Weer een andere moeder maakt nog weleens een bosrit met een pony voor de wagen. 'Maar je beseft wel dat er een wolf kan zitten. Als ik iets hoor kraken, schrik ik. Een vriendin van mij is onlangs nog op haar pony achterna gezeten door een wolf.'

Klaasje de Boer, die met haar man door het dorp loopt, stelt vast dat de wolf belangrijker is geworden dan de mens. 'De wolf leeft erg in dit dorp. Er komen er ook steeds meer, dat geeft zorgen. Eerder liep een wolf in de buurt van het speelplein van een basisschool in Diever, hier even verderop. Dat is toch verschrikkelijk. Nederland is te klein voor zo'n roofdier.'

Tekst gaat verder onder podcast.

Ton van Heugten uit Nederweert verblijft met zijn vrouw op een camping even buiten Wapse. Ze genieten er van de natuur, met camera en verrekijker, vertelt de gepensioneerd plaagdierbestrijder. 'De natuur is hier erg mooi. Maar over de wolf kan ik kort zijn: die hoort hier niet. Neerschieten dus.' Dat de Wapser gemeenschap zich zorgen maakt over hoe het nu verder moet, kan hij zich goed voorstellen. 'In Limburg hebben we ook wolven, maar niet zo veel. Dat maakt wel verschil.'

Schapenhouder Margreet Bijker in het nabijgelegen Uffelte ervaart, net als veel andere dierenhouders in de omgeving, de nodige stress van de wolven die zich in de buurt vestigden. 'De impact op mijzelf weet ik niet zo direct te duiden, je gaat erin mee. Maar als je 's nachts buiten wat hoort, denk je gelijk aan de wolf.'

Bijker ervaart dat de bedrijfsvoering met de komst van de wolf behoorlijk is veranderd, vooral door het plaatsen van wolfwerende rasters. En ze haalt de schapen die bij huis staan 's nachts naar binnen. 'Je moet eigenlijk alles opnieuw leren en je aanpassen aan veranderende omstandigheden. Je kunt ook niets meer laten zitten tot later.'

Toch went het na drie jaar in zekere zin, geeft de schapenhouder toe. 'Al ga ik 's avonds niet meer zonder zaklamp naar mijn dieren toe. Een sterke lichtbundel schrikt wolven af. Althans, dat hoop ik dan maar.'