Storm en regen slaan honderden hectares gewassen plat

Zomerbloemen- en uienteler Harm de Ruiter in het Noord-Hollandse Abbenes verwacht 25.000 tot 30.000 euro schade in zijn bloemen en uien. 'Ik loop nu door de zonnebloemen om ze op te rapen en te snijden. Ze liggen allemaal plat. Ze hebben een kromme steel en nek', doet hij vrijdagochtend verslag.

Hoewel hij er niet voor verzekerd is, blijft de teler optimistisch. 'Ik probeer het beste eruit te halen. Zolang de veilingprijs een beetje goed blijft, blijf ik doorgaan met snijden. Zodra het niet meer loont, gaat de hakselaar erin. Ik ben bang dat in een blok in ieder geval gehakseld moet worden.'

Funest

De Ruiter stelt dat de storm in combinatie met regen – bij hem viel deze week zo'n 50 millimeter – funest is geweest. 'De zonnebloemen zaten in de klei. Door de natte grond en veel wind hadden ze geen houvast meer en zijn ze omgevallen.' De zonnebloemen waren 1,40 tot 1,50 meter hoog en bijna klaar om te oogsten. 'Vanaf volgende week wilden we gaan snijden', zegt de ondernemer. Gemiddeld haalt hij 180.000 tot 200.000 stelen van een hectare.

Naast 7 hectare zonnebloemen teelt De Ruiter papaver op ongeveer 1 hectare. 'De papaver is krom gewaaid. Het is afwachten of dat zich herstelt. Als de planten de komende weken niet meer recht groeien, dan ga ik ze combinen voor maanzaad. Maar daar heb ik het natuurlijk niet voor geteeld.'

In de carthamus heeft de teler vooral bladschade. 'Er zitten zwarte vegen op de planten. omdat ze tegen elkaar aan geschuurd zijn. Het zal kwalitatief minder zijn dan andere jaren', verwacht hij. In zijn 3 hectare uien zijn de pijpjes geknakt. 'Dat groeit wel weer door, maar het gezonde is ervan af.'

Geluk bij een ongeluk is dat een deel van de zonnebloemen nog in de grond zit en dus geen schade heeft opgelopen, stelt de Noord-Hollandse ondernemer. 'Om het werk te spreiden, heb ik deze zonnebloemen vorige week pas gezaaid. Niet alles is dus verloren.'

Tarwe platgeslagen

Bij akkerbouwer Louw Overbeeke in het Flevolandse Dronten is 15 hectare tarwe platgeslagen. 'Het is best zorgelijk', stelt hij. 'Want hoe oogstbaar is het? Het is te vroeg om te spreken van een complete misoogst. Het weer van de komende weken wordt bepalend. Wanneer het droog weer is, kan de schade meevallen. Maar maandag en dinsdag wordt veel regen voorspeld. Dat is slecht. Het risico op schot is dan bovendien groot.'

Overbeeke schat dat in de Noordoostpolder 30 tot 40 procent zwaardere tarwe plat ligt. 'Ik wilde een maximale opbrengst halen. Ik heb een beetje aan de zware kant bemest. De dunnere tarwe staat nog mooi overeind.'

Niet alleen in Flevoland, maar ook in Noord-Holland liggen honderden hectares graan plat. Boeren hebben extra knalapparaten aangeschaft om ganzen te verjagen uit de percelen. Een teler schat een opbrengstverlies van 1,5 ton per hectare. Overbeeke verwacht ook een kleinere oogst, maar durft nog geen cijfers te noemen. 'Ik wil er nog geen drama van maken. Er zullen aren zijn die de maaidorser niet naar binnen krijgt.'

Verzekeraar Vereinigte Hagel kreeg de afgelopen dagen dertig schademeldingen van boeren en tuinders binnen, door 'alle teelten heen, uien, aardappelen, graan, graszaad, vlas, hardfruit als peren en bessen. De storm heeft flink huisgehouden', stelt directeur Jan Schreuder. De meldingen komen niet alleen uit Noord-Holland en Flevoland, maar ook uit Groningen, Drenthe en Zuid-Holland.

Schade-experts zijn al onderweg om een eerste beoordeling te doen. Schreuder noemt het 'jammer' dat veel gewastelers stormschade niet verzekeren. 'Het kost niet zoveel geld, zo'n 5 tot 10 euro per hectare. Zeker voor bepaalde graansoorten kan het lonen. Wat nu op de grond ligt, kun je misschien helemaal niet meer oogsten.'