Oud-landbouwbestuurders: 'Traject Landbouwakkoord zorgt voor ongelukken'

In een open brief roepen zij de onderhandelaars aan de hoofdtafel van het Landbouwakkoord op om te stoppen met de 'landbouwuitverkoop', zoals ze het noemen. De brief is ondertekend door Jakob Bartelds (voormalig LTO Noord-voorzitter), Geart Benedictus (oud-LTO Noord-bestuurder en voormalig CDA-Kamerlid), Jaap Haanstra (ex-voorzitter LTO-vakgroep Akkerbouw), Toon van Hoof (oud-vicevoorzitter ZLTO), Hans Huijbers (oud-voorzitter ZLTO) en Noud van Vught (voormalig ZLTO-bestuurder en Statenlid).

In hun brief stellen de oud-bestuurders dat er al acht maanden wordt getrokken aan een Landbouwakkoord, maar dat boeren ondertussen geen idee hebben van wat er wordt besproken. En dat ze zich ongerust maken en 'op grond van wat er uitlekt voelen dat er langzaamaan steeds meer wordt uitverkocht', schrijven ze.

'Het lange onderhandelen, weglopen van organisaties en de impact van gelekte voornemens (strenge GVE-norm, landschapsgrond, nog meer waterkwaliteitseisen) maken ongerust. En buiten het onderhandelingstraject om zet de minister ook nog druk met oogstverboden na een bureaucratisch vastgestelde datum. Wat denkt deze overheid eigenlijk van ons?', staat in de open brief.

De zes stellen dat het niet gek is dat de onrust en ontevredenheid in de sector toenemen. 'Wij moeten van alles inleveren, maar de overheid komt verplichtingen tegenover ons niet na. Zie de duizenden PAS-melders en de mensen met een niet-werkende stal, een stal die door de overheid is gepusht, maar die nu geen hulp krijgen. Ook hebben we het derogatieverlies, de verplichte bufferstroken, de stikstofzorgen. Wij hebben de falende wetgeving niet gemaakt die tot deze problemen heeft geleid, maar worden er wel op afgerekend. Is deze overheid nog ergens op aanspreekbaar?'

Boemerang

De oud-bestuurders pleiten voor 'echte oplossingen' waar boeren mee kunnen leven. Als de uitkomst van het Landbouwakkoord anders is, levert dit volgens hen grote onrust op die zich als 'een boemerang keert tegen de onderhandelaars in het overleg, ongeacht aan welke kant van de tafel men ook zit. Dreigen dat de overheid bij geen akkoord zelf maatregelen neemt, maakt bij ons geen indruk en komt altijd uit zwakte.'

Een slecht akkoord zal de ontwikkeling in de landbouw, modernisering, innovatiekracht en wil tot investeren jaren op achterstand zetten, menen de zes. 'Boeren geloven in kennisontwikkeling en wetenschap, maar dan wel in onafhankelijke wetenschap, geen gekleurde kennis op bestelling. Door het constante sturen van de overheid met modellen, normen en selectieve metingen is ons vertrouwen tot een nulpunt gedaald. Wij willen daarom eerst geloofwaardige metingen en andere data, voordat we verder kunnen praten.'

Het kan ook anders, vinden de voormalige bestuurders. Boeren kunnen op enthousiasme en zakelijk meedenken worden aangesproken. 'We kunnen ook op eigen kracht veel bereiken, zie bijvoorbeeld hoe we het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en antibiotica hebben gereduceerd. De landbouw staat aan de vooravond van een enorme verandering. Digitalisering, robotisering en sensortechnologie gaan het verschil maken. Daarvoor is een bedrijfstak nodig die enthousiasme, lef en verdiencapaciteit heeft.'