Geïntegreerde onkruidbestrijding in mais niet duurder

Achtergrond Melkvee Martijn van Rossum 05 jun 2023 om 06:30uur

Het toepassen van geïntegreerde onkruidbestrijding in mais of volledig mechanische onkruidbestrijding hoeft niet duurder te zijn dan chemische onkruidbestrijding.

Ge%C3%AFntegreerde+onkruidbestrijding+in+mais+niet+duurder

Bij Agro-innovatiecentrum De Marke in het Gelderse Hengelo hebben ze de kosten voor geïntegreerde onkruidbestrijding, zoals die op het proefbedrijf van Wageningen University & Research wordt toegepast, op een rij gezet. Conclusie: die kosten zijn niet hoger dan die van bedrijven uit de omgeving met volledig chemische onkruidbestrijding en die ook op zandgrond zitten.

Geïntegreerde onkruidbestrijding is een combinatie van mechanische en chemische onkruidbestrijding. 'Het doel is om zo min mogelijk chemie toe te passen om te voorkomen dat residuen van deze middelen in het grond- en oppervlaktewater terechtkomen', licht onderzoeker Gerjan Hilhorst van De Marke toe. 'Kosten besparen is niet het hoofddoel, maar uiteraard kijk je dan naar alle aspecten en dus ook naar de kosten en baten.'

Hoger middelengebruik

Op De Marke kosten wiedeggen en schoffelen samen gemiddeld 87 euro per hectare. Hilhorst: 'We hebben dit vergeleken met de gangbare praktijk bij bedrijven in de omgeving. De kosten voor wiedeggen en schoffelen maken deze bedrijven niet. Wel liggen de kosten voor het middelengebruik daar hoger dan op De Marke. Er wordt op de andere bedrijven met meer middelen en met een hogere dosering gespoten.'

Schoffelen en wiedeggen zijn niet de grote dieselslurpers

De totale kosten voor de onkruidbestrijding in mais liggen op De Marke 42 euro per hectare hoger dan gebruikelijk is. Dat is inclusief kosten voor het zaaien van het vanggewas omdat dat op De Marke met het schoffelen in een werkgang wordt meegenomen. Hilhorst: 'Dat is verplicht op zandgronden en moet dus op andere bedrijven ook nog worden uitgevoerd. Netto geeft de geïntegreerde onkruidbestrijding op De Marke geen hogere kosten.'

Totaalaanpak

Voor een goede beoordeling van de kosten moet volgens Hilhorst wel naar de totaalaanpak worden gekeken van De Marke. Zo past de proefboerderij een vruchtwisselingssysteem toe. Dit voorkomt de toename van probleemonkruiden in de mais.

Op De Marke wordt in de wisselteelt op een perceel na drie jaar grasklaver drie jaar mais geteeld. In het laatste jaar mais wordt er een zeer vroeg ras gezaaid zodat nog in hetzelfde jaar succesvol grasklaver kan worden ingezaaid.

Er is nog wel een aandachtspunt bij de onderzaai van een groenbemester onder mais. 'Dit moet je wel goed afstemmen met de loonwerker', stelt Hilhorst. 'Gebruik geen middelen die de kieming en groei van de groenbemester verminderen. Dan heb je daar kosten voor gemaakt en valt het in het najaar heel erg tegen wat er van terechtkomt.'

Tijdelijke remming

Teeltadviseur en loonwerker Pim Clotscher ziet in de praktijk dat de mais zelf ook nog wel eens een tik krijgt van het toepassen van middelen tegen onkruid. 'Dit zie je in mais een beetje en heeft mogelijk een negatief effect op de opbrengst, maar bij een gewas als cichorei bijvoorbeeld zie je dat nog veel meer. Dit zorgt voor een tijdelijke remming.'

Clotscher voert voor biologische veehouders de teelt van mais uit op een volledig mechanische manier. Daarnaast is hij teeltadviseur bij zadenleverancier Neutkens. Volgens hem hoeft volledig mechanische onkruidbestrijding niet duurder te zijn dan chemische onkruidbestrijding. 'Zeker niet nu de gewasbeschermingsmiddelen steeds meer kosten. Je hebt wel meer bewerkingen, maar het zijn lichte bewerkingen. Ecoploegen, schoffelen en wiedeggen zijn niet de grote dieselslurpers.'

Lucht in de bodem

De volledige verzorging van de maisteelt op biologische wijze kost bij Clotscher, exclusief bemesten en zaaizaad, 800 euro per hectare. Los van het onkruid bestrijden zelf ziet hij meer voordelen van de volledig mechanische aanpak.

'Dit jaar is er in het voorjaar op veel plekken extreem veel neerslag gevallen. Dan is het goed voor de bodem om te eggen of te schoffelen, zodat er weer lucht in de bodem komt, zeker op plekken waar al gezaaid is. Dat zou wel eens goed kunnen uitpakken voor de opbrengst', denkt Clotscher.

Hogere opbrengsten

In combinatie met vruchtwisseling ziet Clotscher dat boeren kunnen profiteren van hogere opbrengsten en in ieder geval kunnen besparen op bemesting. 'Door grasklaver of meerjarig grasland om te zetten komt er veel stikstof beschikbaar voor het gewas. Dat hoef je niet te bemesten. Doe dit wel zo vroeg mogelijk, zodat de mais zo goed mogelijk kan profiteren van de mineralisatie. Meerjarig grasland omzetten kan al vanaf twee jaar, dan levert het al veel stikstof.'

Clotscher vindt dat er in de landbouw veel laaghangend fruit is dat kan worden benut. 'Het hoeft allemaal niet veel te kosten, maar je moet het alleen wel even anders doen dan je gewend was.'

Geïntegreerde onkruidbestrijding in mais op De Marke

Bij het bestrijden van onkruid in maïs werkt De Marke volgens de ADS-methode (Aangepast Dosering Systeem) in combinatie met mechanische onkruidbestrijding. Kort voor het zaaien wordt er geploegd. Drie tot vijf dagen daarna vindt het eerste wiedeggen plaats. De maïs is dan inmiddels gezaaid. Iedere vijf dagen wordt wiedeggen toegepast tot de maïs bovenkomt. Twee tot drie weken na het laatste wiedeggen volgt een bespuiting met een lichte dosering van middelen die afgestemd zijn op het aanwezige onkruid. Drie à vier weken hierna volgt een schoffelbeurt waarbij in dezelfde werkgang de groenbemester wordt ingezaaid.