Boeren en Groninger Landschap tekenen voor vrede over weidevogelbeheer bij Ezinge

De komende vier jaar worden het beheergebied van de natuurbeheerder en pachtgronden van de provincie in de polder beheerd als één weidevogelgebied van 120 hectare. Daarnaast is nog ruimte voor boeren rond dit nieuwe kerngebied om met hun bedrijfsvoering aan te haken op maatregelen die de grutto, kievit, tureluur en scholekster meer toekomst moeten bieden.

Aan het akkoord dat vrijdag werd ondertekend ging een periode van onrust vooraf. Die ontstond door plannen van het Groninger Landschap en de provincie om de hectares landbouwgrond die de provincie er bezit bij die van de natuurbeheerder te voegen. Daarbij zou niet alleen de landbouwbestemming van de provinciegrond worden omgezet in natuur, maar ook het hele gebied verder worden vernat. De provincie zoekt compensatie in natuur voor de aanleg van onder andere een 380 kilovoltleiding, wegenaanleg en spoorwegverdubbeling.

De plannen zorgden begin dit jaar voor protesten van de omliggende agrarische bedrijven. Zij dreigden bijvoorbeeld te stoppen met het huidige weidevogelbeheer. De boeren waren bang dat de nieuwe natuur in de toekomst verdere beperkingen voor hun bedrijfsvoering zou veroorzaken. Veel boeren in het gebied doen al aan weidevogelbescherming via het Collectief Groningen West.

Vernatting

Na tussenkomst van natuur- en landbouwgedeputeerde Johan Hamster (ChristenUnie) is afgezien van het omzetten van de bestemming naar natuurgrond. Ook wordt de vernatting beperkt tot het aanleggen van meer plas-drasgebieden. De activiteiten van het Groninger Landschap en die van de boeren worden daarmee meer op elkaar afgestemd. Naast de deelname in het Collectief Groningen West hebben veel boeren in het gebied zich inmiddels verenigd in een agrarische belangenstichting Middag Humsterland.

Samen met de provincie en het Groninger Landschap hebben het collectief en de stichting de uitgangspunten vastgesteld voor een effectieve weidevogelbescherming. Naast de aanleg van meer plas-draslocaties gaat het bijvoorbeeld om de integrale toepassing van mozaïekbeheer, aangepaste bemesting en uitgestelde maaidata. Ook zal het agrarisch collectief een monitoringsysteem opzetten.

Die vier partijen tekenden vrijdag een verklaring die aan de basis ligt van een vierjarige proefperiode. 'De partijen hebben elkaar gevonden in het gezamenlijke doel van de weidevogelbescherming', stelde gedeputeerde Hamster voorafgaand aan de ondertekening vast. 'Eind 2026 kunnen we de balans opmaken of het effect heeft gehad. Hopelijk brengt het resultaat. Maar als het dan nog niet genoeg is, kunnen we overwegen het beheer alsnog te intensiveren.'

Voorbereiding

Directeur Marco Glastra van het Groninger Landschap noemde het lastig dat hun oorspronkelijke plan na zes jaar voorbereiding is ingetrokken. 'Maar doordat alle partijen de kaarten op tafel hebben gelegd kunnen we nu toch stappen zetten. De weidevogels kunnen in onze natuurpercelen rust vinden en foerageren in het agrarisch gebied.'

Woordvoerder Jan Kuipers van de boerenstichting in oprichting stelde dat de boeren zijn ingegaan op een gezamenlijk project in het belang van de weidevogels. 'We doen hier als boeren al jaren aan weidevogelbeheer. Als je dan natuur wil doordrukken, jaag je elkaar in het harnas en kom je dus niet verder.'

De oplossing die in de Medenertilsterpolder is gekozen: samen apart aan weidevogelbeheer doen als agrarische sector en natuurbeheerders. 'Dit kan een voorbeeld zijn voor heel Nederland', vindt Kuipers. 'We drukken niet door, maar gaan met elkaar in gesprek. Dan blijkt dat de natuur die er zou moeten komen ook op een andere manier is te realiseren.'