Drainage-expert Stuyt: meer coaching nodig bij drainage

'Bij de aanschaf van een melkrobot krijg je een uitgebreide instructie. Dat geldt ook voor een nieuwe trekker. Bij drainage is dit niet zo. Dat vind ik zorgelijk', zegt Stuyt.

'Mensen denken na de aanleg dat het allemaal werkt. Dat is niet zo vanzelfsprekend. Boeren hebben recht op goede kwaliteit drainage omdat ze erop vertrouwen. Als het niet goed gaat, is het zo moeilijk om erachter te komen waar het fout gaat', stelde de oud-onderzoeker van Wageningen University & Research.

Kennis verdwijnt

Volgens Stuyt is er veel onderzoek gedaan, maar de kennis verdwijnt. 'Ik chargeer misschien wat, maar als een drainagebedrijf een buis legt van 200 meter, is dat veel te lang. Dan is er lang niet genoeg druk om dat allemaal te infiltreren. De weerstand is veel te groot.'

Onderhoud van drainage is bijvoorbeeld cruciaal. 'Dat vergeten we steeds meer. Eindbuizen gaan kapot tijdens het maaien. Er komt ontzettend veel troep in', legt de drainage-expert uit. Bovendien kunnen de buizen een biotoop zijn voor Amerikaanse rivierkreeften.

De drainage werkt niet meer als een te hoog slootpeil ervoor zorgt dat het water nergens naartoe kan. Door verstopte perforaties kan het water de drainbuis niet meer in stromen. Ook een verslempte bouwvoor of een slecht doorlatende laag zorgt ervoor dat het systeem niet werkt.

Potentiaalnaald

Met verschillende instrumenten probeert Stuyt te onderzoeken of de drainage goed werkt. Hij ontwikkelt een potentiaalnaald freatisch grondwater, waarmee hij in de buurt van een drain kan meten of het water hoog staat of niet. 'Wanneer de drain niet afvoert, dan weet ik dat het water niet in de buis kan lopen. Het is nog niet helemaal operationeel. Ik fröbel wel door', zegt de drainage-expert.

Stuyt deed veertig jaar onderzoek, vooral ook met modellen. Maar uiteindelijk moet je het veld in, betoogde hij. 'Modellen hebben maar een beperkte geldigheid. Ze worden gebruikt voor een drainageontwerp en bij de evaluatie. Wanneer je in het veld bent, ben je bezig in een natuurlijke omgeving, bijvoorbeeld in de veenweide waar de bodem beweegt. Dat zit niet in modellen.'

Verschillen

De drainage-expert ziet veel verschillen tussen vroeger en nu. 'Vroeger wilden we dat na de aanleg de drainage direct ging spuiten. Als er na een week een bui kwam en het water werd afgevoerd, was dat een goed teken. Bij verziltingsdrainage is dat de vraag of dat zo wenselijk is. Afvoer van zoetwater is niet verstandig. Dat willen we niet als we last hebben van verzilting.'

Met de bijeenkomst over het project 'Boeren Meten Water' trapten LTO Noord, SPNA en Acacia Water het nieuwe meetseizoen af. Boeren in het noordelijk zeekleigebied meten onder meer grondwaterstanden, bodemvocht en het zoutgehalte in sloot, drain- en grondwater om meer zicht te krijgen op verzilting.