Ventilatoren inzetten tegen hittestress koeien

Nieuws Melkvee Pieter Stokkermans 17 maa 2023 om 08:11uur

Om de kans op hittestress bij melkvee te verlagen, leveren ventilatoren een grote bijdrage. Eventueel is dit aan te vullen met verneveling of natsproeien. Ook kunnen additieven bij hittestress helpen om de gezondheid van de koe op warme dagen op peil te houden. Dat stelde projectleider Evi Canniere van het Vlaamse project 'Eerste hulp bij Hittestress Koe'.

Ventilatoren+inzetten+tegen+hittestress+koeien

Canniere zei dat donderdag 16 maart tijdens de demonstratiedag van het project op de Hooibeekhoeve in het Vlaamse Geel. Volgens haar verbruiken koeien boven een temperatuur van 22 graden Celsius extra energie op zich af te koelen. Uit het project, dat de afgelopen twee jaar liep, kwam naar voren dat er in de zomerperiode regelmatig sprake is van warme dagen waarbij hittestress kon optreden.

Belangrijk is niet alleen de temperatuur, maar ook de luchtvochtigheid. De koe moet het vocht via ademhaling wel kwijt kunnen. 'Die combinatie wordt ook wel de temperatuur-luchtvochtigheidsindex (THI) genoemd. Bij melkkoeien spreken we bij een THI van 68 van hittestress. Bij een hoge luchtvochtigheid kan bij een temperatuur van 21 graden Celsius al sprake zijn van hittestress', stelt Canniere.

'De hittestress uit zich in verhoogde ademhalingsfrequentie, hogere hartslag, verminderde voeropname en productie en lusteloosheid. Het kan uiteindelijk tot sterfte leiden. Daarbij koelt het in de stal 's nachts minder af dan buiten.'

Aandacht voor verse koeien

'Vooral verse koeien, koeien in een piekproductie, hebben extra aandacht nodig omdat ze meer moeite hebben om de extra energie vrij te maken die nodig is om de hittestress op te vangen.' Ook droge koeien verdienen volgens Canniere extra aandacht. 'Na stress in de droogstandsperiode starten ze de lactatie met een lagere melkgift.' Verder vindt de projectleider het belangrijk dat aan de kalveren wordt gedacht, vooral als het gaat om schaduw.

'Het is ook belangrijk dat het rantsoen smakelijk is, zodat de koe goed blijft eten', adviseert Canniere. 'Verder is schoon en voldoende drinkwater altijd belangrijk, maar op dagen met hoge temperaturen verdient dit zeker aandacht. Voor smakelijk voer is een broeiremmer bij het inkuilen een optie. Uit onderzoek blijkt dat met een broeiremmer de voeropname bij hittestress minder daalt en hierdoor ook de melkproductie een lichtere daling laat zien.'

Ventilatoren als eerste investering

Ventilatoren moeten de eerste investering zijn om hittestress te verlagen, stelt de projectleder. 'Probeer bij de bouw van een stal obstakels die een natuurlijke ventilatie belemmeren weg te laten. Belangrijk bij ventilatoren is dat er een luchtsnelheid tussen 0,5 en 2 meter per minuut wordt bereikt. Boven de 2 meter is er geen extra winst. Verder moeten we het effect van watertechnieken als verneveling en soaking – natsproeien – niet onderschatten.'

Bij soaking is het wel belangrijk dat de koe niet constant nat wordt gespoten, waarschuwt een vertegenwoordiger van Cowcooling, die deze dag een van de standhouders was. 'Als ze nat is, moet ze opdrogen. Het verdampen van het water met behulp van ventilatie zorgt namelijk voor de extra verkoeling.'