LTO: stikstofbrieven geven richting, maar nemen onduidelijkheid niet weg

'Maar ik ben zeker niet alleen negatief', vervolgt Van der Tak: 'In de brieven worden een aantal richtingen gekozen waar we als sector goed op voort kunnen bouwen. Waardevol is, bijvoorbeeld, dat de minister inregelt dat de uitkomsten van het mogelijke landbouwakkoord door kunnen werken in de gebiedsgerichte aanpak.'

Regelingen voor verplaatsen, innoveren en extensiveren

LTO spreekt ook van een aantal 'gemiste kansen'. Dat geldt bijvoorbeeld voor de stoppersregeling LBV+. De uitwerking daarvan ontbreekt. Ook is onduidelijk waar agrariërs aan toe zijn die geen gebruik maken van de vrijwillige regeling. LTO vindt het een randvoorwaarde dat gelijktijdig met de stoppersregeling ook de regelingen worden gepubliceerd voor boeren die willen verplaatsen, innoveren of extensiveren. Minister Van der Wal geeft in de brieven wel aan dat ze ernaar streeft om deze regelingen gelijktijdig bekend te maken.

De Kamerbrief geeft volgens LTO ook weinig duidelijkheid over PAS-melders. Van der Tak: 'Voor LTO is het een randvoorwaarde dat beschikbare ruimte éérst gaat naar het legaliseren van PAS-melders. Het mag niet zo zijn dat PAS-melders in de waan van de dag alsnog concurreren met andere economische belangen.' LTO pleit er bovendien voor om de externe verhandelbaarheid van vergunningen tussen landbouw en industrie te reguleren tot nadat de PAS-melders gelegaliseerd zijn. 'Wij roepen het bevoegd gezag op om een bestuurlijke toets in te stellen. Als een opgekochte vergunning aangewend kan worden om een PAS-melder te legaliseren, mag dat niet benut worden voor andere ontwikkelingen.'

Doelen naar voren halen

De stikstofdoelen worden door het kabinet vijf jaar naar voren gehaald. In 2030 moet de stikstofuitstoot met de helft worden gereduceerd. LTO wijst erop dat het Planbureau voor de Leefomgeving heeft geconcludeerd dat die ambitie onhaalbaar is.? 'De uitvoeringscapaciteit bij overheden is simpelweg niet toereikend. Het zal in praktijk alleen maar leiden tot onrust bij boeren die verstrekkende besluiten moeten nemen en onrust in de gebieden waar ingrepen overhaast moeten worden doorgevoerd.'

'Als het kabinet vasthoudt aan 2030 als doeljaar, koopt ze daarmee haar eigen teleurstelling', zegt Van der Tak. 'Waarom niet die vijf jaar extra nemen zodat gebiedsprocessen zorgvuldig doorlopen kunnen worden en we – als boeren, als regio, als maatschappij en als politiek – een doel bepalen waar ordentelijk naartoe gewerkt kan worden en waarbij iedereen kan worden meegenomen?'

Jonge boeren willen kiezen

NAJK en Agractie missen net als LTO de opties innoveren omschakelen en verplaatsen als alternatief voor een stoppersregeling. 'Wij gaan niet toestaan dat jonge boeren die mogelijk piekbelaster zijn enkel kunnen kiezen voor vrijwillig stoppen', vindt NAJK-voorzitter Roy Meijer.

Agractie vindt dat de sectoren industrie en mobiliteit niet gelijk worden behandeld als de land- en tuinbouw, zoals minister Van der Wal stelt. 'De doelen voor de industrie zijn voorlopig vrijwillig, zonder dreigende onteigening of inperking. Hoezo is dat evenredig?', stelt Agractie in een reactie. 'Dit dossier moddert voort op dezelfde wankele basis, waarbij grootschalige sanering en krimp van de agrarische sector, zonder helder perspectief het uitgangspunt is.'