Keten wijst politiek op belang aardappelsector

In hun aankondiging op de bijeenkomst stellen de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie (Vavi) en de Nederlandse Aardappelorganisatie (NAO) dat zij vertrouwen hebben in de toekomst van de aardappelsector in Nederland. 'Het is goed om politici duidelijk te maken wat het belang is van onze sector en ook welke uitdagingen er zijn in onze keten', zegt Dick Hylkema, directeur van de NAO.

Een grote zorg van de keten is volgens Hylkema de beschikbaarheid van voldoende areaal voor de aardappelteelt in Nederland. 'We moeten zuinig zijn op onze unieke infrastructuur met een cluster van teeltbedrijven, verwerkers, kennisinstellingen en keuringsdiensten. Samen vormen ze iets van een Potato Valley. Maar het fundament daaronder is wel de eigen teelt en dat dreigt af te kalven, bijvoorbeeld door de verzilting in de kustgebieden.'

Hylkema legt graag aan de aanwezige Kamerleden uit waarom juist de Nederlandse aardappelsector een grote bijdrage levert aan de voedselzekerheid. 'De aardappel is nu mondiaal het derde voedselgewas en het aandeel voor de wereldwijde voedselvoorziening wordt alleen maar groter. Ons uitgangsmateriaal is van hoge kwaliteit en zorgt ervoor dat aardappeltelers overal in de wereld meer kunnen produceren.'

Water als extra gewas

Als pootgoedteler was LTO-bestuurder Klaas Schenk gevraagd om iets te vertellen over zijn bedrijf in het Noord-Hollandse Anna Pauwlowna en over de uitdagingen in zijn bedrijfsvoering. Schenk legt uit dat de beschikbaarheid van zoetwater voor hem een belangrijke zorg is. 'Zoetwater beschouw ik inmiddels als een soort extra gewas. Ik oogst het en bewaar het voor momenten dat ik het nodig heb.'

Schenk heeft daarvoor onder meer de beschikking over een bassin op zijn erf en is ook bezig met de aanleg van ondergrondse wateropslag. In zijn pootgoed en uien liggen fertigatieslangen om op een efficiënte manier water te kunnen toedienen in het groeiseizoen.

In de teelt van zijn gewassen besteedt Schenk verder veel aandacht aan verbetering van de plantweerbaarheid. Hij geeft aan dat de basis daarvoor een gezonde bodem is en voor aardappelen zijn dat ook sterke rassen en waar mogelijk het gebruik van groene gewasbeschermingsmiddelen. 'Het is daarom wel jammer dat juist deze groene middelen nog beperkt beschikbaar zijn door beperkingen in de regelgeving.'

Buiten de gmo-discussie

Het aanwezige Tweede Kamerlid Derk Boswijk (CDA) zegt dat hij deze frustratie van Schenk begrijpt en dat deze aansluit op zijn pleidooi om de toelating van groene middelen te versoepelen. Caroline van der Plas van BBB vraagt aansluitend hierop aan Schenk hoe hij denkt over Crispr-Cas als techniek om de aardappelveredeling te versnellen. 'Daar ben ik heel positief over. We moeten er echter voor zorgen dat deze techniek buiten de gmo-discussie valt', verklaart de akkerbouwer.

In het kader van een gezonde groei voor de aardappelsector vertelde Guido van den Ackerveken van de Universiteit van Utrecht over het grote onderzoeksproject Crop XR. Doel van dit tienjarig project is het bestuderen van mogelijkheden om de plantweerbaarheid te verbeteren. De aardappel krijgt volgens de hoogleraar in het onderzoek veel aandacht. Daarbij ligt de focus op veredeling, reactie op stressfactoren en het versterken van het microbioom in de bodem voor bescherming tegen ziekteverwekkers.

In de discussie over energiegebruik en de afhankelijkheid van gas ging manager duurzaamheid Gillian Herpers van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) in Nieuwspoort nog kort in op de energiedoelen van de aardappelketen. 'Het streven is om in 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn als verwerkende industrie en volgens ons kan dat zelfs nog sneller.'

Onderzoek naar alternatieven voor gas

Herpers wijst erop dat de Nederlandse aardappelverwerkers de afgelopen jaren al flinke stappen hebben gezet. 'We zien dat het verbruik van energie per kilo verwerkt product stevig is gedaald, maar tevens zien we ook dat het totale verbruik hoog blijft vanwege de capaciteitsuitbreiding. In onderzoek bekijken we nu technieken die te gebruiken zijn als alternatief voor gas, zonder dat daarbij extra elektriciteit nodig is.'