Rechter vernietigt natuurvergunning van drie Brabantse veehouders

De veehouderijen kregen een natuurvergunning van provincie Noord-Brabant voor het uitbreiden van hun bedrijf. Enkele natuurverenigingen zijn het hier niet mee eens en stapten naar de rechter. De bedrijven werken met een emissiearm stalsysteem.

Bij deze bedrijven bestaat de stalvloer uit een rooster met rubberen hulpstukken die de urine van het vee afvoeren, zodat deze zich niet vermengt met de vaste mest. De vloeren worden bovendien schoongehouden door een automatische mestschuif. Met deze maatregelen moet de uitstoot van ammoniak worden beperkt.

Vergelijkbare werking

Provincie Noord-Brabant gaat er van uit dat dit systeem bij jongvee een vergelijkbare werking heeft. Als enige provincie in Nederland heeft Noord-Brabant in de provinciale omgevingsverordening (IOV) een aparte emissiefactor voor jongvee vastgesteld. Melkveehouders zijn verplicht om jongvee te gaan houden in emissiearme stallen. De natuurverenigingen betwijfelen of deze wel werken en of de afwijkende emissiefactor voor jongvee klopt.

De rechtbank vindt dat niet met zekerheid kan worden gezegd dat een emissiearm stalsysteem overal op dezelfde wijze presteert en dat zal blijven doen. Dat is in lijn met eerdere uitspraken en die van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State op 7 september dit jaar.

De rechter vindt de emissiefactor beter moet worden geregeld in de natuurvergunningen, bijvoorbeeld met voorschriften over het soort veevoer, de oppervlakte per dierplaats of de frequentie van de mestschuif.

Afwijkende emissiefactor

De rechtbank heeft Stichting Advisering bestuursrechtspraak laten onderzoeken of de afwijkende emissiefactor voor jongvee in de IOV wel klopt. Met dit advies en de kritiek van de natuurverenigingen vindt de rechter dat het te onzeker is of de afwijkende emissiefactor voor jongvee wel klopt.

In combinatie met de onzekerheid over de prestaties van de stalsystemen, vindt de rechtbank dat de provincie de afwijkende emissiefactor in de IOV in deze drie gevallen niet had mogen toepassen. De rechter stelt dat het aan de provincie is om te kijken of de verplichtingen in de IOV, die betrekking hebben op het emissiearm huisvesten van jongvee, wel kunnen worden gehandhaafd.

Verdrietig en triest

ZLTO-woordvoerder Erik Martens noemt dit erg verdrietig en triest voor de betrokken veehouders. Hij vreest dat dit 'horrorscenario' ook effect kan hebben voor andere veehouders met een emissiearme vloer voor hun jongvee. Ook denkt de woordvoerder dat er veel boeren nu in dubio zitten, omdat boeren moeten investeren in een systeem dat door de rechter kan worden afgeschoten.

'Een dergelijke vloer vergt een hele investering', benadrukt Martens. 'Dit bevestigt nogmaals dat de Brabantse deadline van emissiearme stallen op 1 januari 2024 niet reëel is. Er is meer tijd nodig en we hopen dat het provinciebestuur die conclusie ook trekt.'

Schriftelijke vragen CDA

CDA-Statenleden Marcel Thijssen en Tanja van de Ven-Vogels maken zich zorgen over de recente ontwikkelingen. Ze hebben schriftelijke vragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant. 'Wanneer je kijkt naar het rapport van Remkes en eerdere rechtelijke uitspraken, waarin emissiearme vloeren door de rechter werden afgeschoten, wordt het moeilijk voor de rundveehouders', stelt Van de Ven.

'Boeren en adviseurs zitten met hun handen in het haar. Ze weten niet wat ze nu moeten doen, terwijl de tijd verder tikt en de datum van 1 januari 2024 steeds dichterbij komt', vervolgt ze. Van de Ven is benieuwd naar wat het kabinet doet met de adviezen van Remkes. 'Stel dat er een forse reductie wordt behaald door piekbelasters weg te halen, zou je dan de overige ondernemers niet wat meer tijd gunnen om op de juiste manier te innoveren.'

Verder pleit ze voor een integrale aanpak. 'Nu moet de sector aan de slag met stikstof. Straks komt wellicht een ander reductiedoel voorbij. Het is beter om wat meer de tijd te nemen om te komen tot een integrale aanpak.'