Rabobank: herstel varkensmarkt laat op zich wachten

In de eerste zeven maanden van 2022 daalde de varkensvleesproductie in de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk op jaarbasis 4 procent. Rabobank denkt dat de productie ook in het vierde kwartaal van 2022 daalt.

'Wij verwachten dat op jaarbasis de krimp van de varkensvleesproductie uitkomt op 4 tot 5 procent' geeft sectormanager varkenshouderij René Veldman van Rabobank aan. Hij verwacht dat die krimp niet genoeg zal zijn om in 2023 de dalende afzet van varkensvlees en de productiviteitsstijging op te vangen.

Minder slachtrijpe varkens

Dat blijkt uit het kwartaalbericht van Rabobank dat vrijdag werd gepubliceerd. Het bericht is in de lijn met de voorgaande kwartaalberichten, waarbij ook nu het zicht op herstel van de varkensmarkt weer verder in de tijd ligt. Uit een inventarisatie van de bank blijkt dat het aanbod slachtrijpe varkens afneemt in de landen met de hoogste varkensvleesproductie. Spanje is hierop een uitzondering, in dat land groeit het aanbod ten opzichte van 2021.

De Spaanse varkenshouderij bleef in 2021 achter in productie door de PRRS-uitbraak Rosalia. Het aantal varkens zwaarder dan 50 kilo daalde daardoor tussen juni 2021 en juni 2022 met 5 procent. In diezelfde periode steeg de zeugenstapel licht, terwijl het aantal biggen van 20 kilo en meer toenam met 10 procent.

De grootste daling vindt plaats in Polen, Duitsland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk. De krimp in de EU en het Verenigd Koninkrijk schrijft Rabobank toe aan de kosteninflatie bij voer en energie. Die daling treedt op, terwijl de vraag naar varkensvlees onder druk staat door hogere consumentenprijzen en lagere exportvolumes naar China.

Export China levert in

De export van varkensvlees uit de EU en het Verenigd Koninkrijk daalde 23 procent op jaarbasis in de eerste zeven maanden van 2022. De relatief hoge prijzen van Europees varkensvlees verzwakken de concurrentiepositie op de mondiale markt. De gemiddelde maandelijkse export was in deze periode ongeveer 100.000 ton lager.

De maandelijkse export naar China was in de eerste zeven maanden van 2022 gemiddeld 140.000 ton lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat betekent dat de export naar andere landen buiten Europa als de Filipijnen, Zuid Korea, Japan en Australië met ongeveer 40.000 ton per maand toenam.

Beschikbaarheid varkensvlees

Augustus 2022 was de eerste maand waarin China meer varkensvlees (exclusief bijproducten) invoerde uit Brazilië dan uit Spanje: 42.000 ton tegen 38.000 ton. 'Beschikbaarheid kan hierin een rol hebben gespeeld', zegt Veldman. Hij wijst dan op de PRRS-uitbraak Rosalia en de hittegolven in de zomer.

Hervatting van de export naar Zuid-Korea, uit door Afrikaanse varkenspest getroffen landen, wordt pas vanaf 2023 verwacht. Het land heeft het principe van regionalisering erkend, maar het proces van vergunningsverlening aan slachterijen kost tijd.

Voerprijs boven niveau 2021

Rabobank verwacht dat in het vierde kwartaal van 2022 de voerprijzen boven het niveau van vorig jaar liggen. Sinds juni 2022 zijn de voerprijzen van mais en voertarwe weliswaar licht gedaald, maar de bank verwacht dat de prijs van mais in het vierde kwartaal stijgt.

Op jaarbasis blijft de maisoogst in de Europese Unie namelijk 20 procent achter op die van vorig jaar. Rabobank sluit niet uit dat daardoor de prijs van tarwe in het vierde kwartaal stijgt. De tarweoogst in Rusland is groot, maar het is de vraag of die tarwe ook beschikbaar komt op de mondiale markt.

Daar staat tegenover dat Rabobank er rekening mee houdt dat de prijzen van sojameel op de wereldmarkt in het vierde kwartaal dalen. Als redenen daarvoor noemt de bank een kleinere vraag van China en een toename van het areaal soja met 4 procent.

Energiekosten

Daarnaast zorgen de hogere energiekosten voor een flinke kostenstijging. De prijzen van gas futures op de Nederlandse markt varieerden tussen 170 en 300 euro per megawattuur (MWh) in de periode augustus tot en met september 2022 tegen een gemiddelde prijs van 70 euro per MWh in 2021.

'De impact hiervan verschilt sterk. Is het een forse kostenpost voor je bedrijf of zorgt het voor een nieuw verdienmodel?', merkt sectormanager Veldman op. De verschillen tussen bedrijven in hun financiële resultaat, noemt hij onder andere daardoor 'enorm groot'.

Geen herstel marges

De gemiddelde karkasprijs in de EU in week 38 lag 55 procent boven die van dezelfde periode vorig jaar. Rabobank verwacht dat die prijs in het vierde kwartaal daalt. 'Dat komt door de seizoensinvloeden en een hoger aanbod van varkensvlees op de Europese markt vanuit Spanje', schetst Veldman.

Rabobank houdt er ook rekening mee dat door de inflatie en het lagere consumentenvertrouwen de vraag naar varkensvlees onder druk blijft staan. Export van hogere volumes varkensvlees buiten de Europese Unie kunnen zorgen voor verlichting, meldt de bank in het kwartaalbericht.