Gedwongen uitkoop ook voor andere agrigroepen onacceptabel

Het advies van Remkes om gedwongen uitkoop toe te passen bij bedrijven die veel stikstof uitstoten in de buurt van kwetsbare natuurgebieden is voor boerenactiegroepen Farmers Defence Force en Agractie onacceptabel. Het kabinet ging tot dusver nog uit van vrijwilligheid. Voor ondernemers die gedwongen zouden worden te stoppen, moeten er volgens Remkes wel nette regelingen komen.

'Gedwongen opkoop van piekbelasters is een absolute no-go voor ons', zegt voorman Mark van den Oever van Farmers Defence Force. 'Het is niet best. Ze gaan weer dwingen, dit wordt weer niks. Deze plannen hebben niets te maken met het redden van de natuur, het enige waar ze op sturen is boerenkrimp.' De voorman heeft voor woensdagavond 'een grote vergadering' gepland. 'Dan trekken we een conclusie en ontwikkelen we een plan de campagne.'

Ook voor actiegroep Agractie is gedwongen uitkoop onacceptabel. Als je het vertrouwen nog verder wil schaden, moet je die kant opgaan', reageert Bart Kemp van de organisatie. 'Als je naar een willekeurige burger gaat en je zegt: ik ga jou gedwongen onteigenen, dan is de reactie voorspelbaar denk ik.'

Toch houdt de Agractie-voorman een deels positief gevoel over aan de aanbevelingen van Remkes. 'Er wordt erkend dat het kabinetsbeleid gewoon een verkeerde aanpak gekozen heeft en dat de plannen die de sector zelf aangedragen heeft werkbaar zijn.' De oproep tot het sluiten van een langjarig akkoord met de landbouwsector stemt Kemp hoopvol. Of zo'n landbouwakkoord er ook komt, durft hij niet te zeggen. 'Het kabinet blinkt tot nu toe niet uit in daadkracht op dat punt'.

Indringende boodschap

Agractie hield woensdagmiddag een kleine actie bij de Tweede Kamer. Daarbij presenteerde de organisatie het lied 'Dit Land', gezongen door 'De Broederschap'. 'Dit Land' is een lied dat geen politiek bedrijft of ergens bij wil horen. Het is een indringende boodschap van hoop dat wij als Nederlanders verbonden moeten blijven met elkaar, met de natuur en ons mooie Nederland', aldus Agractie.

Zelf had Remkes 'niet verwacht dat alom gejuich zou ontstaan', reageert hij op de actiegroepen. Hij merkt op dat de sector vaak 'verdeeld' is en uit diverse fracties bestaat. Inhoudelijk wil hij nu niet verder ingaan op de kritiek van de boeren.

Supermarkten

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) constateert dat het rapport 'ingrijpende aanpassingen bevat voor de voedselproductie in Nederland'. 'Om verduurzaming van de keten effectief en toekomstgericht aan te pakken, is betrokkenheid van iedere schakel in de keten noodzakelijk, evenals een effectieve en positieve rol van de overheid', meldt het CBL in een reactie. Het rapport geeft aan dat een waardig en fatsoenlijk transitieproces voor verduurzaming nodig is. Het CBL is het hiermee eens en wil hieraan bijdragen.

'In de voedselketen keten moet iedere schakel een boterham kunnen verdienen', stelt het CBL. 'Daarbij blijft het belangrijk te realiseren dat een groot deel van de boeren en tuinders voor de exportmarkt produceert, zoals ook in het rapport beschreven staat.' Met de boeren die wel voor de Nederlandse markt produceren, wordt volgens het CBL steeds vaker een directe en langdurige samenwerking gezocht door supermarkten.

'Dit is positief voor beide partijen: boeren krijgen de langetermijnzekerheid en een eerlijke vergoeding voor de extra inspanningen die nodig zijn om verder te verduurzamen en supermarkten hebben de garantie dat er mooie producten in het schap liggen. Het gezamenlijk streven moet erop gericht zijn om de consument te kunnen laten kiezen uit goede, gezonde en lekkere levensmiddelen', geeft het CBL aan.

Bouwsector wel positief

De bouwsector heeft positief gereageerd op het advies van Remkes. 'Snelheid van handelen is nu van het grootste belang', reageert voorzitter Maxime Verhagen van Bouwend Nederland. Het land heeft volgens hem al te lang 'op slot gezeten' vanwege stikstof.

De brancheorganisatie onderschrijft dat het voor de korte termijn van cruciaal belang is dat een 'vliegende start' wordt gemaakt met piekbelasters. Alleen dan zal de stikstofuitstoot snel dalen en kan de natuur zich herstellen en versterken, geeft Bouwend Nederland aan. Dan zou er ook weer ruimte ontstaan voor nieuwe bouw- en infraprojecten.

Innovatieve oplossingen

'De gesprekken over vrijwillige aankoop, verplaatsing en innovatieve oplossingen moeten zo snel mogelijk beginnen aan de keukentafels bij boeren en in de directiekamers van bedrijven door het hele land, om zo voor betrokkenen binnen een jaar uitsluitsel te geven', benadrukt Verhagen. Hij zegt zich te realiseren dat boerengezinnen en -bedrijven nu voor moeilijke keuzes staan. Daarom zouden de gesprekken volgens hem 'met compassie en een menselijk gezicht' moeten plaatsvinden.

Bouwend Nederland constateert verder dat de aanbevelingen van Remkes grotendeels in lijn zijn met de voorgestelde aanpak die de organisatie zelf had geopperd, samen met VNO-NCW, MKB-Nederland, Natuurmonumenten, Natuur & Milieu en LTO Nederland. De branche zegt nu graag verder met het kabinet om tafel te gaan om te bespreken hoe Nederland zo snel mogelijk weer in beweging komt.

Doordachte analyse

Remkes heeft een 'doordachte analyse' opgeleverd die helpt om uit de stikstofimpasse te komen, zowel op de korte als de lange termijn. Dat stellen VNO-NCW en MKB-Nederland in een reactie op het advies. Volgens de ondernemersorganisaties slaat de stikstofbemiddelaar de juiste bruggen en biedt zijn plan 'een prima vertrekpunt' om uit de impasse te komen. 'Dat is nodig om ons land van het slot te halen, de boeren perspectief te geven en tegelijk de natuur te verbeteren', menen de organisaties.

VNO-NCW stelt ook dat andere sectoren 'evenwichtig bijdragen' aan het terugbrengen van de stikstofuitstoot en andere emissies, 'voor zover zij bijdragen aan de problematiek'.