Besmette varkens afvoeren beste aanpak om PRRS-vrij te worden

De ervaringen met de PRRS-aanpak werden door Reijmer gedeeld tijdens de bijeenkomst voor erfbetreders van De Oosthof. Reijmer had ze opgetekend tijdens het European Symposium fo Porcine Animal Health.

De opbouw van de varkensstapel in Hongarije ziet er nogal anders uit dan in Nederland of andere Europese landen. In Hongarije wordt nog een flink deel van de varkens in backyards gehouden en de rest op grote voormalige Oostblokbedrijven. De aanpak van de Hongaarse overheid in 2014 was rigoureus. Om te beginnen moesten alle bedrijven, ook de backyards, hun varkens twee keer per jaar verplicht testen op PRRS.

Besmette varkens op backyard-bedrijven werden tegen een vergoeding verplicht geslacht. Vleesvarkens werden ook verplicht geslacht. Na schoonmaken en ontsmetten werden vleesvarkensbedrijven herbevolkt met PRRS-vrije biggen. Daartoe werden ze voor herbevolking getest. Bij aanvoer uit het buitenland moesten de biggen binnen 48 uur worden getest. Waren ze positief, dan moesten ze worden geslacht of het land weer uit. Onder de besmette biggen waren helaas ook biggen uit Nederland. De aanvoer uit Nederland daalde dan ook van 46 procent naar 20 procent.

Vrije keuze in PRRS-aanpak

Met PRRS besmette zeugenbedrijven hoefden hun zeugen niet verplicht op te ruimen, maar kregen wel de plicht om PRRS-vrij te worden. Hoe ze dat deden, mochten ze zelf bepalen. Van de vierhonderd bedrijven met zeugen bleken er 125 besmet met PRRS. Daarnaast raakten nog veertig bedrijven besmet in de periode tussen 2014 en 2021. De belangrijkste besmettingsbronnen bleken kadavertransport en afvoer van varkens naar de slachterij.

Uiteindelijk bleek de beste aanpak om PRRS-vrij te worden depop-repop, ofwel de complete zeugenstapel afvoeren en na intensieve reiniging en ontsmetting en leegstand van het bedrijf herbevolken met PRRS-vrije zeugen. Met deze aanpak werden 94 bedrijven PRRS-vrij. Van de andere 71 besmette zeugenbedrijven is een deel gestopt, een deel overgeschakeld naar vleesvarkens en een deel is uiteindelijk met een andere aanpak toch vrij geworden van PRRS.

Strikte monitoring

De aanpak van Hongarije laat volgens Reijmer zien dat PRRS-vrij worden wel degelijk kan lukken. Wel is een strikte monitoring nodig, waarbij ook backyard- of hobbyvarkens worden meegenomen. Dat kan niet zonder regie van de overheid en financiële ondersteuning om verplicht slachten van besmette dieren of bedrijven ook haalbaar te maken.

Voor zeugenbedrijven lijkt een vrije keuze van de aanpak niet het beste. Depop-repop biedt immers de beste garantie dat de aanpak werkt. In 2020 bleek de complete varkensstapel van Hongarije PRRS-vrij. Sinds 2022 heeft het land de officiële PRRS-vrijstatus.

Voor Nederland lijkt het volgens Reijmer dan ook nodig een striktere aanpak te kiezen. Met consequenties en verplichtingen voor bedrijven die besmet zijn. De uitkomsten van het pilotproject van Coalitie Vitale Varkenshouderij waar De Oosthof bij betrokken is, scheppen hier mogelijk meer duidelijkheid over.