'Perspectief voor agrarische sector is niet in te vullen'

Op de eerste plaats de ecologen en natuurorganisaties. Die willen zoveel mogelijk grond om ecologisch te tuinieren. Op de tweede plaats een groep die je de elite zou kunnen noemen. Zij willen een recreatief platteland met een nostalgische belevingswaarde. Er mogen op het platteland nog wel boeren zijn, maar die moeten kleinschalig en natuurinclusief zijn. Op de derde plaats de veganisten die streven naar een veganistische staat. Ze hebben alle drie met elkaar gemeen dat ze geen innovatieve oplossingen willen, maar uitsluitend inkrimping van de veestapel.

Oud-landbouwminister Henk Staghouwer moest een nota schrijven waarin boeren perspectief wordt geboden. Maar welk perspectief had hij de blijvende boeren moeten bieden van wie wordt geëist dat ze grondgebonden zijn, terwijl alle vrijkomende grond wordt opgeslokt door natuurorganisaties?

Welk perspectief had Staghouwer moeten bieden aan de blijvende boeren die kleinschalig en natuurinclusief moeten zijn, terwijl de elite die dit eist tegelijk kosmopolitisch is ingesteld met een voorkeur voor een open samenleving en een open wereldmarkt waarin kleinschalige natuurinclusieve boeren nooit kunnen bestaan?

Welk perspectief had Staghouwer de veehouders moeten bieden in een land waar de media worden gecontroleerd door veganisten en een substantieel deel van de politiek ijvert voor een veganistische staat?

Dat Staghouwer is stukgelopen op de perspectiefnota, is mijns inziens niet alleen te wijten aan zijn capaciteiten, maar ook aan de onmogelijkheid van de opdracht. De hele politiek, inclusief de Tweede Kamer, is niet in staat perspectief te bieden. Het valt mij namelijk op dat vanuit de politiek wordt geprobeerd om de verantwoordelijkheid voor het bestaan van boeren bij anderen neer te leggen. Ze proberen de verantwoordelijkheid bij supermarkten neer te leggen die geen 'eerlijke prijs' zouden betalen. Of ze proberen het bij de verwerkende industrie neer te leggen die 'miljarden euro's zou verdienen'.

Nu is Carola Schouten tijdelijk terug als landbouwminister, maar dat biedt ook geen perspectief. Vier jaar heeft ze gesproken over kringlooplandbouw zonder dat dit ergens concreet werd gemaakt. Misschien is het een idee dat minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof de perspectiefnota schrijft? Zij moet toch in staat zijn om als een bulldozer de dubbele agenda's aan de kant te schuiven en de boeren perspectief te bieden?