'Snelle registratie groene gewasbescherming geen wondermiddel'

Het aanbod aan synthetische gewasbeschermingsmiddelen daalt drastisch. Middelen op basis van schimmels, bacteriën, plantextracten en feromonen komen er gestaag bij. De politieke roep om deze groene middelen via een versneld toelatingstraject markttoegang te verlenen, is groot. Hiermee wordt onterecht de indruk gewekt dat het verdwijnen van synthetische producten eenvoudig kan worden opgevangen met groene middelen.

De afgelopen jaren zien we geregeld dat de etiketten van reeds geregistreerde groene middelen worden uitgebreid via een kleine uitbreiding gebruiksgebied. Vanuit dat oogpunt wordt de toepassing uitgebreid naar veel teelten omdat veel gewassen in Nederland in de categorie kleine teelten vallen. Kortom, de groene middelen zijn in het algemeen vrij breed beschikbaar.

Werkingsniveau

De groene middelen die nu op de markt zijn, worden doorgaans zorgvuldig ingebed in een 'synthetisch' gewasbeschermingsprogramma. Waarom? Het werkingsniveau van groene middelen varieert doorgaans van 40 tot 80 procent. In een strategie met een paar robuuste hoekstenen functioneren groene middelen in voldoende mate. Er is veel onderzoek nodig om vertrouwen in de werking te generen bij de adviseur en bij de land- en tuinbouwer, om het middel goed te positioneren en om de werking te optimaliseren.

We zien dan ook dat groene middelen meestal in eerste instantie weinig worden gebruikt. Als er te weinig in ondersteuning, begeleiding en onderzoek wordt geïnvesteerd voor het ontwikkelen van een markt van een groen middel, dan bestaat het risico dat het middel weer van de markt verdwijnt vanwege te weinig omzet.

Er bestaat ook een risico dat kansen voor groene middelen afnemen omdat te veel synthetische actieve stoffen verdwijnen. Het is dan niet meer mogelijk om eerst curatief met een synthetisch middel de ziekte- of plaagdruk te verminderen. Het werkingsniveau van het groene middel kan dan te laag zijn.

Plantenextracten

Op de EU-database van actieve stoffen zien we ook de groene actieve stoffen die in het goedkeuringsproces zitten. Als deze stoffen op EU-niveau zijn goedgekeurd, moeten ze daarna als product in de landen worden geregistreerd. Dit kost tijd.

Analyseren we de groene middelen die eraan komen, dan valt op dat we nog enkele nieuwe feromonen kunnen verwachten, een grotere diversiteit aan nieuwe stammen van schimmel- of bacteriesoorten die al op de markt zijn plus enkele nieuwe soorten en een aantal plantextracten. We moeten concluderen dat zelfs als al deze groene actieve stoffen volgend jaar op de markt zijn, ze met het huidige pakket aan synthetische middelen onvoldoende de gaten kunnen opvullen die er nu zijn in het middelenpakket.

Lokaal onderzoek

Daarnaast vereisen nieuwe groene actieve stoffen die mogelijk als product op de Nederlandse markt terechtkomen, nog lokaal onderzoek om ze optimaal te kunnen inzetten.

Door alleen in te zetten op de versnelling van de registratie van nieuwe groene middelen slaan we plank voor een gezonde oogst in de toekomst mis. We moeten daarom op alle vlakken investeren. Van robuuste teeltsystemen, innovatie in veredeling, tot behoud en snelle registratie van alle middelen die veilig zijn voor mens, dier en milieu.