Rik Rotink: 'Duitse vraag naar kwaliteitsbiggen blijft'

De uitdaging van varkenshouder Rik Rotink uit het Gelderse Aalten is het leveren van kwaliteitsbiggen. 'Ik vind vermeerdering gewoon mooi werk. Door het vierwekensysteem kunnen wij ons goed focussen op het insemineren en de hulp rondom het geboorteproces. Overigens lukt dat niet zonder secuur personeel. Daar kan ik nog versterking bij gebruiken.'

De biggen worden via de Duitse biggenhandelaar Stumpe-Nevels over de grens afgezet. De prijzen waren daar de afgelopen tien jaar – op enkele prijsdips na, zoals onlangs nog – goed. Wat daarbij volgens Rotink vooral belangrijk is, is dat je als ondernemer de toeslag goed uitonderhandelt. 1 of 2 euro meer per big maakt een groot verschil. 'In combinatie met een scherpe kostprijs kun je dan zeker rendement maken.'

Kwaliteit belangrijk

De ondernemer kwam in 2014 met Stumpe-Nevels in contact via zijn internationale netwerk van de European Pig Producers en Topigs Norsvin. Stumpe-Nevels heeft een voor Duitse begrippen middelgroot handelshuis. In die begintijd speelde 5D – in Duitsland geboren, opgegroeid, slachtklaar gemaakt, geslacht en verwerkt – nog geen rol. Rotink: 'Nu wel, maar het leveren van kwaliteitsbiggen van 25 kilo is belangrijker voor Duitsers dan de vijfde D.'

Het idee van 5D is volgens de varkenshouder vooral afkomstig van de Duitse slachthuizen en retail. Hij verwacht dat 3D en 4D in combinatie met een goede kwaliteit ook de komende jaren voldoende is om biggen aan Duitsland te kunnen leveren. Nu exporteert Nederland jaarlijks al ruim vier miljoen biggen naar Duitse vleesvarkenshouders en zijn verwachting is dat dat er alleen maar meer worden.

'De krimp van de Duitse zeugenstapel zet de komende jaren door. Die zit zelfs in een stroomversnelling. In november 2021 werden in Duitsland 1,55 miljoen zeugen geteld. De verwachting van fokkerijorganisatie Topigs Norsvin Duitsland is dat dit aantal in november 2025 zo'n één miljoen zeugen is', zegt de ondernemer.

Uniformiteit

Nog een belangrijk punt voor Duitse afnemers noemt Rotink de uniformiteit van de biggen. 'Onze afnemers werken met afdelingen van zeshonderd tot achthonderd vleesvarkens. Is de uniformiteit van de biggen bij het opzetten al niet goed, dan lopen de gewichtsverschillen tijdens het groeitraject steeds verder uiteen.'

De kruising die zijn Duitse handelaar vraagt, is TN70, oftewel de Yorkzeug x de L-lijn (Noors landras) x Piétrain. Deze kruising is vleesrijk en heeft toch een efficiënte voerconversie. 'Een rendabel dier dus. Ik ben oprecht blij dat deze Duitse handelaar mijn kruising zo waardeert', zegt de varkenshouder.

Sinds Rotink aan de Duitse handelaar levert, zijn zijn biggen pünktlich afgenomen tegen de afgesproken toeslag. Dit heeft ook weer een voordeel. 'De dag voor het spenen moeten de tienweekse biggen namelijk weg zijn, anders kan ik de dag erna niet spenen. Voorheen bleven er wel eens duizend biggen liggen en dan moest ik dubbel opleggen. Daar zit ik niet op te wachten', legt de varkenshouder uit.

Afrikaanse varkenspest blijft volgens Rotink een bedreiging. 'Vooral in het oosten van Duitsland speelt het nog enorm. Daar blijft het maar rondgaan.' De Achterhoekse varkenshouder is dan ook niet blij met de Nederlandse versoepeling van de transportregels die de tweede keer reinigen en ontsmetten sinds enkele weken niet meer verplicht.

Dat was in juli 2021 ingesteld, nadat op twee varkenshouderijbedrijven in Duitsland Afrikaanse varkenspest was vastgesteld. Rotink is er scherp op dat de wagens die op zijn erf komen, schoon en goed ontsmet zijn. 'Om besmetting uit te sluiten, mogen biggen niet terug het bedrijf op, zodra ze eenmaal in de vrachtwagen zijn geweest.'

Onzekerheid

Wat de toekomst betreft hoopt de ondernemer dat de oorlog in Oekraïne snel voorbij is. 'Veel Duitse vleesvarkenshouders hebben er een akkerbouwtak naast. Als de gewassen goud geld gaan opleveren, dan is de kans reëel dat zij hun vleesvarkensstallen enige tijd leeg laten staan. Het voer voor de varkens wordt dan namelijk erg duur.'

De situatie in Oekraïne zorgt voor een verstoring van de markt en daar zit de vermeerderaar niet op te wachten. Ondanks de mogelijkheid dat Duitse akkerbouwers met vleesvarkens een tijdje leegstand toepassen, denkt Rotink niet dat er minder vraag naar Nederlandse biggen komt. 'De daling van de zeugenstapel zal deze ontwikkeling opheffen. Zodra er een vredesakkoord komt in Oekraïne, dalen de graanprijzen hopelijk weer.'