Maatwerk bij het vervangen van asbestdaken

Jeroen Klinkhamer is bij Univé verantwoordelijk voor de operationele zaken van Duurzame Zekerheid. Vaak bezoekt hij agrarische bedrijven om zelf de situatie en wensen van de ondernemers te inventariseren en om het werkproces optimaal te laten verlopen.

Duurzame Zekerheid is niet bedoeld om veel zonnepanelen te leggen, benadrukt Klinkhamer, maar om asbestdaken op te ruimen. 'Zonnepanelen zijn nodig om het saneren en de nieuwe daken financieel mogelijk te maken.'

Risico voor gezondheid

Daken met asbest zijn een groeiend probleem. Klinkhamer: 'De jongste asbestdaken zijn al meer dan dertig jaar oud en nu echt aan vervanging toe. Losse asbestvezels zijn slecht voor de gezondheid en asbestdaken zijn steeds moeilijker te verzekeren. De premie wordt hoger en steeds meer verzekeraars verzekeren zulke daken niet meer.'

'Ik zie soms asbestdeeltjes op een erf liggen waar kinderen spelen en waar mensen werken. Dat is echt een risico voor hun gezondheid', stelt Klinkhamer. 'Het doel van Duurzame Zekerheid is om die rommel op te ruimen. Het is uniek dat Univé dit doet.'

Klinkhamer wijst erop dat nu veel minder asbestdaken worden gesaneerd dan een paar jaar geleden. In 2018 ging het nog om 13 miljoen vierkante meter, in 2021 slechts om 5,3 miljoen vierkante meter. 'Het tempo is er volledig uit', constateert hij. 'Ondertussen worden die daken steeds slechter en blijft asbest een belemmering in de bedrijfsvoering.'

Het vervangen van asbestplaten en het plaatsen van de panelen is altijd maatwerk, verzekert Klinkhamer. Het is afhankelijk van de situatie en de wensen van de eigenaar. Hij noemt een voorbeeld: 'Sommige eigenaren willen een grotere lichtstraat. Dat kan, maar dan kunnen we minder zonnepanelen leggen. De eigenaar moet dan eerder bijbetalen. Maar ook dan betaalt hij fors minder dan wanneer hij het zelf zou doen. Datzelfde geldt als hij bijvoorbeeld geïsoleerde sandwichpanelen wil.'

De hele klus gaat altijd in overleg met de eigenaar. Klinkhamer: 'Bijvoorbeeld bij een stal wachten we tot de koeien naar buiten gaan. Als er geen weidegang is, werken we meestal gefaseerd: niet het hele oude dak eraf en het nieuwe erop, maar in delen.' Normaal gesproken gaat het hele dak er in een dag af. Een nacht ligt het hele dak open en de volgende dag gaat het nieuwe dak erop.

Niet alleen asbesthoudende daken komen in aanmerking voor zonnepanelen. Op dezelfde locatie kunnen ook zonnepanelen op daken zonder asbest worden geplaatst. Dat genereert meer inkomsten voor het vervangen van asbestdaken op de andere schuren, bijvoorbeeld voor extra kosten voor de dakconstructie of voor extra wensen van de eigenaar.

Tekst gaat verder onder video.

Als op de daken golfplaten zonder asbest liggen die ouder zijn dan tien jaar, gaan ze er toch af. Die platen zijn dan al kwetsbaarder en dat is een risico. Bovendien liggen de zonnepanelen er al twintig jaar. Die golfplaten liggen er dan minstens dertig jaar. 'Als we ook die golfplaten saneren, geeft dat een kwaliteitsimpuls voor het hele erf. Het maakt het erf toekomstbestendig en het werk gaat in één keer mee met de rest van het werk', legt Klinkhamer uit.

Univé werkt bij Duurzame Zekerheid samen met zeven partijen die veel ervaring hebben in de agrarische sector. Een daarvan is Middendorp Montage, die het vervangen van alle daken verzorgt. 'Wij werken altijd vanuit de boerengedachte', zegt directeur Teus van Middendorp. 'Wij zorgen ervoor dat de boer bij zijn bedrijfsvoering zo weinig mogelijk last heeft van ons werk. Daar hebben we veel ervaring mee.'

De samenwerking met de vaste partners werkt als 'een goed lopend treintje', zegt Klinkhamer. Eigenaren beoordelen na afloop het volledige traject gemiddeld met een 9. 'Dat is ook een groot compliment voor de betrokken bedrijven en projectleiders.'

Kostenneutraal proces

Het uitgangspunt is dat de hele klus kostenneutraal plaatsvindt. Maar dat hangt wel af van de omstandigheden en de wensen van de eigenaar. Want de kosten van materialen stijgen nu snel en soms moet er veel gebeuren om de dakconstructie geschikt te maken. Het lukt Duurzame Zekerheid in 95 procent van de gevallen om schuren geschikt te maken voor zonnepanelen.

Als de eigenaar bijvoorbeeld extra daglicht wil of geïsoleerde panelen, vallen die onder meerkosten, die worden meegenomen in het eindaanbod. Daarnaast is de aansluiting op een middenstation van het elektriciteitsnet een belangrijke kostenpost. Hoe groter de afstand tot de schuur, hoe hoger de kosten daarvan.

Een ander punt is de capaciteit van het net. 'Dat is voor ons een heel belangrijke factor', aldus Klinkhamer. 'Dit is een uniek project om Nederland duurzamer te maken, maar we zijn wel afhankelijk van netbeheerders. Met de beperkte looptijd van een SDE++-subsidie moeten we soms te lang wachten op een aansluiting of zelfs op een offerte van netbeheerders. Dat valt buiten onze macht. Wij staan klaar om agrariërs te helpen. Als kan worden teruggeleverd op het stroomnetwerk, kunnen we nog meer asbestdaken opruimen.'

Eigendom van Univé

De zonnepanelen blijven eigendom van Univé. De eigenaar van de schuur heeft daar geen omkijken naar. Univé zorgt voor onderhoud en verzekering van de volledige installatie. De panelen blijven twintig jaar liggen. Na negentien jaar krijgt de eigenaar een aanbod om de installatie over te nemen. Als hij daar niet op ingaat, zorgt Univé voor het verwijderen van de installatie.

Klinkhamer hoort weleens dat mensen bang zijn dat zonnepanelen het nieuwe asbest worden. Dat is niet terecht, denkt hij. Maar als dakeigenaren dat vrezen, verwijdert Univé de installatie aan het einde van de looptijd, ook al is het verwachtte rendement daarvan dan nog zo'n 80 procent. 'Je kunt de installatie dan nog vergelijken met een uitermate goed onderhouden occasion.'

Univé wil agrarisch ondernemers zoveel mogelijk werk uit handen nemen, benadrukt Klinkhamer. 'Wij bieden met Duurzame Zekerheid een helpende hand, ook voor eigenaren die hun asbestdak wel willen vervangen maar dat niet kunnen.'

Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner Univé