POV en LTO hebben nog geen nieuw samenwerkingscontract

Hoe moet het verder met de samenwerking tussen Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV), LTO Nederland en de LTO-organisaties LTO Noord, ZLTO en LLTB? 'Het samenbrengen van de NVV en LTO was een langdurig proces. Als je dan het vertrouwen hebt en de samenwerking aangaat, moet je dat ook met overtuiging blijven doen', zegt LLTB-voorzitter Léon Faassen.

'We zijn nu al meer dan anderhalf jaar bezig met de hernieuwing van de samenwerkingsovereenkomst, met veel gesprekken tussen de besturen, voorzitters en directeuren. Prangend geschilpunt is wat betreft de POV de facturering. Die loopt, zoals bij alle bij de LTO-familie aangesloten organisaties, via de regionale LTO's. De POV wil dat nu zelf gaan innen', legt Faassen uit. Volgens de POV factureerde zij al de eigen leden die niet lid zijn van LTO.

ZLTO-voorzitter Wim Bens vreest dat het om meer dan een contributienota gaat: 'Als je nieuwe voorwaarden stelt die niet passen bij de brede belangenbehartiging en de manier waarop binnen LTO ook door andere sectorale organisaties wordt samengewerkt, lijkt er wat anders aan de hand te zijn. Samenwerking vraagt niet alleen om een overeenkomst op papier, maar om een bepaalde houding en wil.'

Voorzitter Linda Verriet legt uit wat de overweging van de POV is. 'We willen blijven samenwerken zoals we deden. Maar ook recht doen aan de diversiteit van onze achterban. Een deel heeft grote moeite met LTO en wil daar dan ook niet voor betalen. Dat heeft ook te maken met het stikstofbeleid en het uittreden van LTO uit het landbouwcollectief in 2020.'

Team varkens van FDF

Een ontwikkeling in de varkenshouderij is ook dat Farmers Defence Force (FDF) in het afgelopen najaar een team varkens introduceerde. De POV zegt dat dit hier geen invloed op heeft, hier geen leden aan te verliezen en bovendien constructief met FDF samen te werken.

Voorzitter Sjaak van der Tak van LTO Nederland verwacht dat de POV juist leden zal verliezen als niet meer vanuit het gezamenlijk belang wordt gedacht. 'Hernieuwde samenwerking kan varkenshouders die nu niet lid zijn er juist van overtuigen om wel lid te worden.'

Van der Tak ziet dat beide organisaties elkaar versterken. 'De POV is sterk in vakkennis voor de sector en LTO in collectieve belangenbehartiging. Die eenheid is heel belangrijk. De varkenshouderij krijgt enorme klappen te verwerken. De wereldhandel wordt getroffen door de varkenspest en de markt in Azië raakt steeds meer gesloten.'

Leden voor samenwerking

Aan de leden ligt het niet, benadrukt voorzitter Dirk Bruins van LTO Noord: 'De enquête van de POV bevestigde dat varkenshouders zich in overweldigende meerderheid uitspreken voor samenwerking tussen de POV en LTO. Ook uit de LTO-brede ledenconsultaties dit najaar blijkt dat varkenshouders voor collectieve belangenbehartiging kiezen. Ik vind het jammer dat deze resultaten niet zijn overgenomen.'

Verriet laat weten ook te willen blijven samenwerken met zowel vakbonden als LTO. 'Onze leden verplichten we niet meer te betalen voor een organisatie waar ze niet zelf voor kiezen.'

‘Het gaat om eindresultaat, niet wie de nota stuurt’

De varkenshouders hekelen het bestuurlijke gekissebis van LTO en POV over wie welke nota mag versturen en met welk logo erop. LTO regelde altijd de facturering en afdracht aan POV, die daar nu vanaf wil. POV eist voortaan zelf de facturen te kunnen sturen aan die ruim 400 leden die enkel lid zijn van POV.

‘We hebben wel andere dingen aan ons hoofd. Moet dit nou het belangrijkste onderdeel zijn waar ze over steggelen?’, vraagt Annechien ten Have zich af. Zij is varkenshouder in het Groningse Beerta. Ten Have leidde de LTO-vakgroep Varkens van 2004 tot 2012. Twee jaar later is de POV ontstaan uit een fusie tussen de LTO-vakgroep en de NVV. Ten Have: ‘Ik ben blij dat de POV er is. Beide organisaties vullen elkaar goed aan en hebben de ruimte om eigen standpunten in te nemen.’

Over het geschil over het heffen van de contributie is ze duidelijk. ‘Daarop mag de samenwerking niet stuk gaan.’ Als POV in plaats van LTO de contributie heft, vreest ze voor een stijging. ‘Als ik ze apart moet betalen, wil ik er per saldo niet op achteruitgaan. Wanneer we goed verdienen, is de hoogte van het contributiegeld niet zo’n probleem. Varkenshouders hebben altijd te maken met de tucht van de markt.’

Samenwerking cruciaal

Varkenshouder Mario Berkers in Deurne pleit eveneens voor blijvende samenwerking. De Brabander vindt een varkensgeluid cruciaal voor de toekomst van de sector. Berkers verwijst naar de nertsenhouderij met destijds ook een versnipperde belangenbehartiging. ‘Van die sector is niets meer over.’

Berkers is niet blij met de berichtgeving over het moeizame verloop van de voortzetting van de samenwerking. ‘De tijd is er niet om over dit soort zaken te ruziën. Haal samen als een organisatie het geld op. Het gaat om het eindresultaat en niet om wie de nota stuurt.’

Ook varkenshouder Jos Naalden in Bergen op Zoom noemt beide organisaties ‘onmisbaar’ voor de varkenshouderij. Naalden is bestuurlijk actief bij zowel ZLTO als POV. Hij maakt zich eveneens zorgen. ‘Ik ben ervan overtuigd dat de POV verreweg de beste belangenbehartiger is op sectoraal en landelijk niveau, maar lokaal niet. Het regionale netwerk van LTO is cruciaal, net als de kennis van de werkorganisatie in tal van dossiers.’

Hetzelfde lot als nertsenhouderij

Net als Berkers vreest Naalden ook dat de varkenshouderij hetzelfde lot beschoren is als de nertsenhouderij. ‘We hebben als sector een krachtige belangenbehartiger op alle niveaus nodig.’ De discussie over de facturen begrijpt hij slecht. ‘Een factuur is het handigst. Worden dat er twee, dan gaan varkenshouders toch keuzes maken waardoor beide organisaties leden verliezen.’

Naalden: ‘En of sommige POV-leden het leuk vinden of niet, als POV-lid betaal je nu eenmaal ook mee aan de regionale belangenbehartiging en de werkorganisatie waar de kennis zit.’