LTO: 'Derogatie niet behouden zorgt voor chaos'

Die waarschuwing geeft de organisatie af aan landbouwminister Henk Staghouwer van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en het ministerie. De inkomens van melkvee- en vleesveehouders schommelen volgens LTO al jaren rond het sociale minimum.

'Maar door de chaos die op de mestmarkt zal ontstaan, worden ook ondernemers in andere sectoren hard geraakt', stelt vakgroepvoorzitter Wil Meulenbroeks van de LTO-vakgroep Melkveehouderij. Het zou volgens hem bovendien betekenen dat de kabinetsambities rondom een grondgebonden veehouderij en de herbezinning van het mestbeleid niet realiseerbaar zijn.

Realiteitszin weg

Meulenbroeks ziet met lede ogen aan hoe volgens hem de realiteitszin weg is uit het gesprek over de derogatie voor de Nederlandse veehouderij. 'De Europese Commissie is streng vanwege de Nederlandse waterkwaliteit, maar het is bekend dat juist bij deelnemers aan de derogatie diezelfde waterkwaliteit bovengemiddeld goed is.'

Er is geen inhoudelijk argument tegen derogatie, stelt ook landelijk LTO-voorzitter Sjaak van der Tak. 'Een verlies heeft juist een negatief effect op de waterkwaliteit. Het zou bovendien een grotere afhankelijkheid van kunstmest betekenen om de mineralen in de bodem aan te vullen. Terwijl we met eigen dierlijke mest op het eigen bedrijf juist de kringloopgedachte in de praktijk brengen. Onuitlegbaar dus.'

Europees steekspel

LTO vindt dat de derogatie onderdeel is geworden van een Europees politiek steekspel. De belangenvereniging roept de minister en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit op om zich ten volste in te zetten voor het behouden van de derogatie voor de Nederlandse veehouderij. Verlies van derogatie zou zo'n twintigduizend ondernemers zeker 10.000 tot 20.000 euro per jaar kosten.

'De politiek heeft, terecht, de mond vol van het verdienvermogen', stelt Meulenbroeks. 'Een einde aan de derogatie kun je dan niet uitleggen.'

Erkenning voor derogatie

LTO ziet dat het ministerie van LNV en de minister het belang om de derogatie te behouden erkennen. 'Derogatiebedrijven scoren juist goed op waterkwaliteit', stelt Van der Tak. 'Dat Brussel derogatie nu dan inzet als onderhandelingsaffiche op het gebied van waterkwaliteit is onacceptabel.'

Door de derogatie mogen Nederlandse boeren die aan de voorwaarden voldoen 230 of 250 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare per jaar gebruiken, in plaats van 170 kilo.

Het is nog steeds niet duidelijk of Nederlandse boeren gebruik kunnen maken van de derogatieregeling in 2022. Terwijl voor een deel van de percelen de derogatiemonsters al wel voor 1 februari moesten worden genomen. Een bodemanalyse voor derogatie is vier jaar geldig.

Derogatieperiode van twee jaar

In het verleden werd de derogatie vaak ook pas een half jaar na het ingaan van de nieuwe derogatie met terugwerkende kracht verleend. De afgelopen periode was er zelfs sprake van een derogatieperiode van twee jaar, in plaats van vier jaar.

Tegelijkertijd kwamen er telkens nieuwe voorwaarden bij, zoals de 80 procent graslandeis en de eis voor vanggewas na de teelt van mais.