Ondernemer Tijs Holtkuile ziet volop kansen in de varkenshouderij

'Als ik door de stal loop, kan ik genieten van hoe de varkens gedijen. Voortdurend zoek ik naar mogelijkheden om de resultaten, de gezondheid en het welzijn van de dieren te verbeteren. De uitdaging om steeds te zoeken naar kansen, vind ik geweldig', zegt Tijs Holtkuile uit het Overijsselse Wijhe. De afwisseling in de werkzaamheden noemt hij het mooie aan de varkenshouderij.

Tijdens zijn studie aan Aeres Hogeschool in Dronten koos Holtkuile voor de richting Varkens- en Pluimveehouderij. 'Er waren maar weinig studenten die deze richting kozen, dat stimuleerde me extra om deze kant uit te gaan. Ik zie in deze sectoren volop kansen.'

Op het ouderlijk bedrijf maakte de varkenshouderij het afgelopen jaar een groeisprong door de ingebruikname van een nieuwe stal voor 1.100 varkens. Holtkuile: 'Naast een moderne stal met 1.600 plaatsen, hadden we een paar verouderde stallen met asbestdaken. Alleen het dak vervangen was moeilijk rendabel te rekenen. We gingen op zoek naar mogelijkheden voor nieuwbouw.' De familie oriënteerde zich op verschillende afzetconcepten, 'want een stal bouw je voor tientallen jaren'.

Familie Holtkuile koos voor uitbreiding met een wroetstal. Daarin leven de varkens in groepen van 20 tot 32 dieren op een dikke laag strooisel. 'Dit maakt een wroetstal sterk onderscheidend van reguliere vleesvarkens. De aanblik van wroetvarkens in de stal zegt de meeste mensen genoeg. Je hoeft er geen uitgebreid verhaal bij te vertellen om duidelijk te maken dat de dieren een goed leven hebben. Dat zien ze', zegt Holtkuile over de overwegingen voor dit concept.

'Eigenlijk hebben we op ons bedrijf altijd al gezocht naar manieren om duurzaam te produceren en dieren meer welzijn te bieden', vervolgt de ondernemer. 'Daarom kozen we er jaren geleden al voor om onze vleesvarkens onder het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming te brengen. Met wroetvarkens gaan we nog een stapje verder. Het is niet alleen de stal maar een complete afzetketen die eraan verbonden is. Het is een stevig concept, dat spreekt ons aan.'

Geen grootschalige vleesvarkenshouderij

Holtkuile concludeert dat de keuze voor wroetvarkens, net als de eerdere keuze voor 1 ster Beter Leven, feitelijk betekent dat het bedrijf zich vooral richt op de binnenlandse afzetmarkt. 'Daar zien we voor ons bedrijf de beste mogelijkheden. Deze locatie is niet geschikt voor zeer grootschalige vleesvarkenshouderij gericht op de internationale markt.'

Sinds een jaar of vijf verkoopt Holtkuile varkensvlees vanaf de boerderij aan consumenten. Min of meer toevallig rolde de familie daarin. 'Destijds bezocht ik met mijn moeder een informatieavond over de oprichting van een voedselcoöperatie in buurdorp Broekland. Ik was benieuwd naar de plannen. Toen ik hoorde dat er ook behoefte was aan een leverancier van varkensvlees, dacht ik: 'Dat kunnen wij wel invullen.''

Boerderijverkoop

Holtkuile levert inmiddels niet alleen aan de voedselcoöperatie, maar ook aan andere regionale afnemers. Op zaterdagmorgen kunnen consumenten op de boerderij terecht om vlees te kopen. Een activiteit die zus Jill geleidelijk van hem overneemt. Die verkoop zorgt niet alleen voor extra marge, maar ook voor mooie gesprekken. 'Niet alleen om ons eigen verhaal te kunnen vertellen, maar vooral ook om te horen hoe mensen van buiten de sector naar ons kijken en om daarover te praten.'

Hoe zijn loopbaan als ondernemer eruit gaat zien, weet Holtkuile nog niet. 'We houden alle opties open. Meerdere kinderen binnen ons gezin hebben agrarische interesses. Hoe dat uitpakt, is nog niet duidelijk.' Hij houdt rekening met verdere bedrijfsontwikkeling op de huidige plek, maar ook aankoop van een andere locatie sluit hij niet uit.

Volop kansen

Voor Holtkuile staat als een paal boven water dat er in Nederland ruimte blijft om te ondernemen in de varkenshouderij. 'Ik zie volop kansen voor de komende jaren.' Natuurlijk ervaart hij ook dat de prijzen nu slecht zijn en dat er kritische geluiden komen vanuit de politiek en maatschappij. En hij sluit ook niet uit dat de sector krimpt door overheidsmaatregelen. Maar tegelijkertijd zegt hij ervan te zijn overtuigd dat er een afzetmarkt voor varkensvlees blijft.

'Daarbij sluit ik niet uit dat ook Nederlandse consumenten meer waarde gaan hechten aan voedsel dat in eigen land is geproduceerd. Als je varkensvlees wilt eten, heb je varkenshouders nodig. En voor jonge ondernemers zoals ik, ontstaan hierdoor kansen', zegt Holtkuile. Door natuurlijk verloop zal het aantal bedrijven in de sector afnemen en dat geeft ruimte voor ondernemers die een toekomst zoeken in de varkenshouderij, stelt hij.

Holtkuile: 'Zelf werk ik nu nog drie dagen per week buitenshuis als adviseur voor ForFarmers. Ook dat werk bevalt me prima. De tijd zal leren hoe mijn toekomst eruit ziet.'