NVWA steeds drukker, gevaar voor nieuwe incidenten

De waarschuwing staat in het jaarplan voor 2022 van de NVWA dat landbouwminister Carola Schouten naar de Tweede Kamer heeft verstuurd. Overigens stelt de controle-instantie dat er sprake is van een stabiele financiering van de dienst en worden lopende controles gewoon uitgevoerd.

De toenemende regelgeving rond biodiversiteit en duurzame toepassingen maakt het werk van inspecteurs steeds omvangrijker en complexer. Oorzaken zijn de internationalisering van voedsel-en productieketens, toenemende (politieke) aandacht voor emissies en transities in de landbouw.

Ook de gevolgen van brexit trekken een zware wissel op de werkzaamheden van de NVWA. Dit zal doorwerken in 2022. Vanaf 1 januari 2021 geldt al een certificeringsplicht voor 'hoogrisico' landbouwgoederen. Volgens de laatste wijzigingen die de Britse overheid bekend heeft gemaakt, geldt dit vanaf 1 juli 2022 voor vrijwel alle andere landbouwproducten.

Nieuwe risico's

De NVWA waarschuwt dat dit kan leiden tot een toename van de toezichtdruk en tot nieuwe fraude-en toezichtrisico's. De grootste krapte in de controlecapaciteit doet zich voor bij toezicht op gebruiksnormen en het Besluit gebruik meststoffen, toezicht op handel en gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, toezicht op handel en gebruik van biociden door bedrijven en particulieren en opsporing van milieucriminaliteit.

Er zijn incidenteel aanvullende middelen beschikbaar gesteld voor de controles op fosfaat en nitraat en voor mesttransport (realtimevervoersbewijs). Voor de andere taken zijn de tekorten niet opgeheven. 'Er zijn vooralsnog geen middelen beschikbaar voor het toezicht op het onjuist gebruik van biociden op agrarische bedrijven. Dit betekent dat er een risico is op herhaling van een 'fipronilachtig' incident', aldus de dienst.

Voor volgend jaar ligt bij de controles van de NVWA de focus op onder meer toezicht op dierenwelzijn, aanpassing van het mestbeleid door invoering van het nieuwe realtime en digitaal vervoersbewijs dierlijke mest (rVDM), het verder inregelen van de nieuwe controleverordeningen voor plant en dier en het inregelen en bevorderen van een efficiënte afgifte van certificaten in verband met brexit.

240 miljoen euro voor versterking

In het deze week gepresenteerde coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie wordt tot en met 2026 240 miljoen euro uitgetrokken voor een versterking van de NVWA. De taken van de dienst als keurmeester en toezichthouder worden gescheiden.

Het kabinet streeft naar kostendekkende tarieven, die opgebracht zullen moeten worden door het bedrijfsleven. 'Daarvoor wordt het tariefgebouw omgevormd naar arrangementen en abonnementen die differentiëren naar bedrijfsgrootte en die goed gedrag en naleving belonen', staat in het akkoord.