Rekenkamer: aanpak bescherming grutto's werkt niet

Sinds het begin van deze eeuw is het bedrag dat boeren kunnen krijgen om beschermende maatregelen te nemen acht keer hoger geworden. In die tijd is het aantal grutto's met de helft gedaald. Het rapport concludeert dat het beleid van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit niet succesvol is, terwijl het wel beter kan.

Landbouwminister Carola Schouten, die het rapport eerder mocht inzien, vindt de conclusies van de Rekenkamer te eenzijdig. Zij ziet wel positieve ontwikkelingen, al groeit de weidevogelstand nog niet. De grutto is als nationale vogel van Nederland het icoon van de weidevogels. Maandag werd bekend dat er dit voorjaar weer te weinig grutto's zijn opgegroeid.

Beleid om weidevogels te beschermen stamt al uit 1975. Na 45 jaar gaat het nog steeds niet goed met die vogels, aldus de Rekenkamer. In 2001 was er 4,2 miljoen euro aan subsidie beschikbaar voor beschermende maatregelen. In 2020 was dat bedrag gegroeid tot 33,4 miljoen euro. In die twintig jaar is het aantal broedparen van de grutto gedaald van 60.000 naar 30.000. Meer dan de helft van alle grutto's ter wereld broedt in Nederland.

15 procent akkers

Boeren werken wel mee met het gruttobeleid, aldus de Rekenkamer. Maar dat gebeurt maar op 15 procent van het totale aantal akkers dat daarvoor geschikt zou zijn, met name in het noorden van het land en in het Groene Hart. Ook kiezen boeren bijna altijd voor subsidie voor het markeren van nesten, zodat die tijdens werkzaamheden op het land goed zichtbaar zijn.

Betere maatregelen zijn het aanleggen van tijdelijke greppels en het verhogen van het grondwaterpeil. Dat zorgt voor insecten die de vogels kunnen eten en houdt roofdieren op afstand van de nesten. De minister weet niet waar het subsidiegeld precies aan wordt besteed. Ze zou moeten sturen op de juiste keuzes.

Minister Schouten wijst op het nieuwe Aanvalsplan Grutto, dat natuurorganisaties hebben gemaakt en dat zij heeft 'omarmd'. Hierin staan veel nieuwe maatregelen. Maar de Rekenkamer zegt dat er al meer van dergelijke plannen zijn geweest en dat die ook niet hebben gewerkt.