Henk de Zeeuw: 'Boeren Land van Vollenhove verdienen steun bij aanpassing'

De Zeeuw schreef er het boek 'Boeren tussen riet, turf en adel' over. 'De rol van de boeren in het gebied is gek genoeg tot nu toe onderbelicht gebleven.'

Waarom dit boek geschreven?

'Toen wij twintig jaar geleden in Sint Jansklooster kwamen wonen, was ik nieuwsgierig naar de streekgeschiedenis en ging grasduinen in de bibliotheek. Ik kwam er al snel achter dat de rol van de landbouw hier tot nu toe gek genoeg onderbelicht is gebleven.

'Vooral de landadel en de rol van de kerk is beschreven. Dat waren van oudsher ook de grootste grondbezitters. Ik ben daarop boeren gaan bevragen over hun familiegeschiedenis, ben in de archieven gedoken en heb foto's opgevraagd bij streekgenoten.'

Wat kenmerkte het Land van Vollenhove in vroeger tijden?

'Dat de landadel en de kerk eeuwenlang dominant aanwezig waren. Je had vroeger bijvoorbeeld alleen toegang tot het provinciebestuur als je een stenen huis had en de nodige grond. En ook de kerk bezat vrij veel grond. De boeren waren op te splitsen in twee groepen: zij die pachtten van de grootgrondbezitters en meer welstand kenden, en een groep keuterboertjes met vaak een nevenberoep als land- of veenarbeider, in de rietteelt of de visserij.'

Hoe is dat nu, is er veel veranderd?

'Het gebied is er sterk op vooruitgegaan. Na de Tweede Wereldoorlog kwam de ruilverkaveling op gang, het gebied werd opengelegd, bewoners profiteerden van de aanleg van de Noordoostpolder en gingen in Emmeloord of Zwolle naar school.

'Je ziet dat vanaf de jaren vijftig en zestig veel kleine agrarische bedrijven, met vaak niet meer dan 5 hectare grond, werden beëindigd. En 56 bedrijven in Sint Jansklooster, Vollenhove en Blokzijl werden uit de bebouwde kom verplaatst naar het buitengebied. Van de vijfhonderd boerenbedrijven toen zijn er nu nog 35 over.'

Hoe ziet u de toekomst van boeren in het Land van Vollenhove?

'Boeren zijn er erg afhankelijk van beleid voor de buffers rond de Natura 2000- gebieden Wieden en Weerribben. Alleen de stikstofdiscussie heeft voor hen al veel gevolgen. Ik vind het jammer dat dit zo domineert, je moet het veel breder bekijken. Met een integrale visie kun je de agrarische bedrijven toekomst bieden.

'Wat voor boeren passen in het gebied? Intensieve bedrijven of bedrijven die ook natuurdiensten verrichten in de buffergebieden in ruil voor vergoedingen? De overheid zou ook een garantiefonds kunnen instellen, zodat banken als de Rabobank makkelijker leningen kunnen verstrekken aan boeren die willen omschakelen naar een natuurinclusieve vorm van landbouw. Of dat er ruimte komt voor agrariërs met een recreatietak of producenten van streekproducten, al dan niet in korte afzetketens. De boeren in het Land van Vollenhove verdienen steun bij aanpassingen.'