'Landbouw helpt bij klimaatkwestie'

De wereldbevolking groeit tot 2050 met zo'n 2 miljard zielen en al deze mensen moeten gezond en voldoende kunnen eten en kunnen beschikken over andere producten uit de landbouw, zoals kleding, bouwmaterialen en energie.

Dit jaar is voor het eerst in twintig jaar de honger wereldwijd weer toegenomen. Daar liggen heel veel oorzaken aan ten grondslag, maar het laat onverlet dat deze en alle extra monden van goed en voldoende voedsel moeten worden voorzien met een minimale klimaatimpact.

Bijzondere positie van landbouw

Landbouw is op dit moment verantwoordelijk voor ongeveer 17 procent van de mondiale broeikasgasemissies. Dat moet en kan beter. Landbouw heeft de bijzondere positie om bij te dragen aan broeikasgasemissies, hinder te ondervinden van klimaatverandering én een oplossing te bieden. Niet door zonder omzien de landbouw in te krimpen, zoals in Nederland soms wordt voorgesteld. Dat leidt enkel tot verschuiving van het probleem. Maar door inzet van klimaatslimme landbouwtechnieken.

Landbouw beslaat circa 38 procent van de mondiale landmassa en heeft een immens aandeel in de discussies over klimaat en voedselzekerheid. Extensivering, zoals door de Green Deal bepleit, leidt ertoe dat meer land nodig is om voedsel te produceren. Land dat we ook willen gebruiken voor wonen, werken, recreëren en natuur.

Gewasbescherming, kunstmest en verbeterde zaden hebben de afgelopen honderd jaar de productiviteit per hectare enorm verhoogd. Zonder gebruik te maken van dit soort technieken is meer oppervlakte nodig om eenzelfde hoeveelheid product te produceren.

Koolstof vastleggen

Bodems bestaan voor een deel uit koolstof en vormen de grootste terrestrische koolstofvoorraad. Door het toepassen van bepaalde landbouwtechnieken kan deze worden verhoogd, wat leidt tot koolstofvastlegging, of worden verlaagd, wat leidt tot broeikasgasemissies.

Boeren vertonen veel interesse om met klimaatpositieve technieken aan de slag te gaan. Koolstofvastlegging heeft naast een bijdrage aan de reductie van broeikasgassen nog een heel aantal positieve bijeffecten, zoals bodemverbetering en gewasproductie.

Tot nu toe blijft het vooral bij lokale initiatieven. Voor verdere opschaling is een algemeen geaccepteerd kwaliteitssysteem nodig om koolstofvastlegging in de bodem te monitoren, te rapporteren en te verifiëren. Zeg maar de criteria waaraan een landbouwtechniek moet voldoen om de geclaimde vastlegging van koolstof te kunnen verzilveren bij een bank. Want bedrijven willen graag klimaatneutraal worden. Deels door hun eigen activiteiten klimaatvriendelijker te maken en, daar waar dit niet gaat, te compenseren met de aankoop van carbon credits. Daarmee stimuleren ze verduurzaming elders.

Wetenschappers zijn al jaren bezig deze protocollen te ontwikkelen. Ze komen er niet uit, het is te complex. Maar als de wetenschap niet tot een eensgezinde uitspraak kan komen, moet de overheid ingrijpen. Ook al weten we nog niet 100 procent zeker of iedere kilo koolstof inderdaad permanent, additioneel en zonder verschuiving wordt vastgelegd. Met 80 procent resultaat komen we al een heel eind en kunnen de markten zich ontwikkelen.

Dus overheid, geef invulling aan de criteria voor koolstofvastlegging, zodat carbon farming een vast onderdeel wordt van de bedrijfsvoering en boeren er ook wat aan kunnen verdienen.