Sybren Attema: sterke bestuurder terug bij RFC met nieuwe uitdagingen

Het leven van Sybren Attema begint zoals dat van veel boerenzonen. Geïnteresseerd in het boerenbedrijf bereidt hij zich voor op overname van de ouderlijke melkveehouderij. Hij besluit om daarvoor een opleiding te volgen aan de hogere landbouw school, volgt daarnaast een makelaarsopleiding en richt zijn eigen makelaarsbedrijf op.

De blik van de jonge veehouder is duidelijk breder gericht dan het eigen bedrijf in Abbega. Hij interesseert zich ook voor ontwikkelingen in de agrarische sector als geheel en in de maatschappij.

Drive voor verantwoordelijkheid

Bij de zuivelcoöperatie waarvan hij lid is, De Goede Verwachting, loopt dat uit op een bestuursfunctie. De drive om daar verantwoordelijkheid op zich te nemen, zal zeker te maken hebben met het karakter van Attema. Maar, afkomstig uit een gereformeerd boerengeslacht, kreeg hij ook van huis uit mee dat je niet alleen voor het eigen belang moet gaan.

Attema geeft dat op verschillende manieren vorm. Niet alleen door zijn activiteiten in de coöperatieve zuivelsector, maar hij was bijvoorbeeld ook actief in de plaatselijke protestantse kerk, in het bestuur van de christelijke basisschool Bernegea en in het Noordelijk Landbouwberaad. Zijn werk voor melkveehouders in Azië en bij ICCO en Cordaid had een duidelijke link met inzet voor anderen.

In de zuivelsector heeft Attema de reputatie opgebouwd van een integer en benaderbaar bestuurder die de boel bij elkaar wist te houden. Medebestuurders zeggen dat hij zo nodig stevig met de vuist op tafel kan slaan, zonder agressief te worden of de wellevendheid uit het oog te verliezen.
'Een waardevolle bestuurder, een man met visie, altijd duidelijk en heel rechtstreeks', herinnert een veehouder zich. Ledenraadsbijeenkomsten wist hij op een krachtige manier te leiden. Discussies ontaardden niet in negativiteit en de leden gingen over het algemeen tevreden naar huis.

Verbinder

'Hij treedt op als een verbinder en weet de aanwezigen op basis van argumenten mee te nemen', is te horen over de bestuursstijl van Attema. Hoe het er in de bestuurskamer aan toe ging, is niet echt duidelijk. Wel is bekend dat hij niet aarzelde om de directie aan te spreken als het nodig was.

Verschil van mening is er over de manier waarop de nieuwe topman zijn emoties toont. Sommigen signaleren bij hem van tijd tot tijd een aangenaam gevoel voor humor. Anderen verwijten hem dat hij te weinig emotie toont. 'Ik heb niks met deze man, hij heeft ook geen uitstraling', aldus een veehouder.

Een portret van Het Financieele Dagblad ging jaren geleden nog verder. Dat herkende bij Attema 'iets van een pokerspeler. Zijn gezicht is emotieloos, een lach uiterst zeldzaam.' Daarbij moet worden opgemerkt dat die beïnvloed kan zijn door de gevolgen van een ongeluk met blijvende gevolgen voor hoofd en gezichtsuitdrukking.

Nieuw aan deze coöperatievoorzitter is dat hij zelf geen melkveehouder meer is. Het lijkt erop dat de FrieslandCampina-achterban zich daar niet aan stoort. In de reacties op zijn benoeming voeren positieve ervaringen uit het verleden de boventoon. 'Hij heeft het goede gevoel en weet met zijn houding aan te geven dat hij tussen de boeren staat', oordeelt een veehouder desgevraagd.

Twijfels zijn er wel over het feit dat Attema tien jaar lang de ontwikkelingen in de Nederlandse zuivel alleen op afstand kon volgen. Dat is volgens veel betrokkenen een potentiële valkuil. Er liggen andere en heftigere problemen op de bestuurstafel van FrieslandCampina dan tien jaar geleden. Als voorzitter kan hij niet simpelweg voortbouwen op zijn ervaringen in het verleden.

Attema zelf liet al weten dat hij er een 'rotsvast vertrouwen' in heeft en wil 'steunen op de kennis en ervaring van het bestuur'. Hijzelf moet daar wel een heldere visie en een krachtige leiding aan toevoegen, waarbij ook voor de nieuwe voorzitter van FrieslandCampina geldt dat 'resultaten in het verleden geen garantie geven voor de toekomst'.