Nitraatplan bedreigt voortbestaan bedrijven gewassectoren

'Minder grond, hogere pachtprijzen en hoogsalderende groentegewassen die we kwijtraken', somt LTO-bestuurder Niels Zuurbier op. 'De gevolgen van het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn zijn zo groot dat we vrezen voor het voorbestaan van bedrijven.'

Tijdens een webinar legde Zuurbier deze week samen met collega-bestuurders Jaap van Wenum en Wim Klink van de KAVB uit waarom het nitraatplan van het ministerie van LNV niet haalbaar en niet betaalbaar is. Zij roepen ondernemers op om hun bezwaren kenbaar te maken via een internetconsultatie. Dat kan tot 18 oktober. Het ministerie van LNV komt voor het einde van het jaar met een definitief plan om bij de Europese Commissie in te dienen.

Rustgewassen

De maatregelen in het voorstel met de meeste impact op de gewassectoren zijn de verplichte teelt van rustgewassen in eerst een 1-op-4-rotatie en vanaf 2027 in een 1-op-3-rotatie. Op zand- en lössgrond geldt vanaf 2023 de verplichting om op 60 procent van het areaal een vanggewas in te zaaien. Na 2027 is dit 100 procent. Vanggewassen moeten worden ingezaaid voor 1 oktober en mogen niet meer worden bemest. Langs watergangen komen teeltvrije zones van 2 tot 5 meter breed.

Klink: 'Door deze maatregelen raken we 60.000 hectare landbouwgrond kwijt, ofwel het landbouwareaal van heel Flevoland.' De KAVB heeft berekend dat het gemiddelde bloembollenbedrijf 15 procent aan omzet verliest door hogere grondkosten en wegvallen van teelten. 'Dat is gelijk aan een jaarinkomen.'

Aanvoer grondstoffen

Verlies van dure grond kost ook in de akkerbouw veel geld, verklaart Van Wenum. 'Bovendien zijn er grote gevolgen voor de hele keten omdat de aanvoer van grondstoffen in het gedrang komt. Het ergste is nog wel dat deze maatregelen nauwelijks een positieve bijdrage leveren aan een betere waterkwaliteit.'

Naast het luiden van de noodklok kondigden Van Wenum, Klink en Zuurbier aan dat ze vanuit een consortium van belangenorganisaties en Rabobank de beleidsmakers op andere ideeën willen brengen.

'Onze inzet is afzien van kalenderlandbouw en maatregelen stimuleren en niet opdringen. Verder willen we via metingen vaststellen waar knelpunten zitten voor wat betreft de waterkwaliteit en dat vervolgens gebiedsspecifiek aanpakken. Voor onze argumenten zoeken we de komende periode steun bij de politiek', zegt Van Wenum.