Boeren en tuinders krijgen maar 27 procent van opbrengstprijs

Het onderzoeksteam heeft gegevens gebruikt van 61 landen over de periode 2005 tot 2015. Deze landen maken samen 90 procent uit van de wereldeconomie. Gemiddeld komt maar 27 procent van het bedrag dat consumenten besteden aan het eten in hun huis terecht bij de primaire producent. Bij het buiten de deur eten is dit percentage nog lager.

Het aandeel dat de primaire producent krijgt voor zijn product varieert van 16 tot 38 procent. Het daalt significant als het gemiddelde inkomen stijgt. In bijvoorbeeld Colombia krijgt de primaire producent nog circa 38 procent van de consumentenprijs, terwijl dat in de Verenigde Staten 21 procent is en in België 16 procent.

Impact voedselindustrie op milieu en gezondheid

Het belang van het onderzoek gaat volgens Meemken verder dan alleen het verschaffen van inzicht in de verdeling van de opbrengst. Het betekent ook dat moet worden gekeken naar de impact van de hele voedselketen op het milieu, de gezondheid van de consument en de betaalbaarheid van voedsel.

Er wordt vaak alleen naar de primaire producent gekeken, terwijl de voedselketen na de primaire producent een grotere impact heeft, stelt de onderzoeker. De toegevoegde kosten van de voedingsmiddelenindustrie maken het voedsel duurder.

'Ultra-processed' voedsel heeft bijvoorbeeld een negatieve impact op de gezondheid van de consument. Waarbij in de Verenigde Staten nog maar 30 procent van de dagelijkse calorieopname komt van niet of licht bewerkt voedsel.

Kijk naar hele productieketen

De voedselindustrie is daarnaast een belangrijke bron van eenmalig plastic gebruik, uitstoot van broeikasgassen, watergebruik en afvalwater. Bij de impact van de voedselproductie op het milieu moet dan ook niet alleen naar het primaire bedrijf worden gekeken, maar naar de hele voedselproductieketen. In landen waar meer consumenten verder weg wonen van de primaire productie (in steden), is die impact doorgaans groter.

Het onderdeel arbeid in de voedselproductieketen ligt ook vooral bij de voedingsmiddelenindustrie. In de Verenigde Staten waren in 2017 21,6 miljoen fulltime en parttime banen gerelateerd aan de agrarische sector en voedingssector. Slechts 2,6 miljoen (12 procent) is daarbij de directe werkgelegenheid op de agrarische bedrijven. De rest zit in de hele voedselproductieketen. Wat dat betreft is het volgens de onderzoekers ook zo dat arbeidsmigranten zeker niet alleen een rol spelen op het primaire bedrijf, maar in de hele voedselproductieketen.