Stoppel te lijf met ploeg, eg of cultivator

Dat onderzoek begon op 2 september met een demonstratie van verschillende zaaibedbereiders op 25 tot 30 procent afslibbare grond. De demo was georganiseerd door de projecten 'Spaarbodem', 'Slim Landgebruik' en Christoffel den Herder van Ceres Horti Advice.

Meest in het oog springend is de Kelly Diamond Harrow die het Groningse bedrijf Agri Bio-Solutions van Martin Heerema importeert. De machine is in het buitenland vaak gebruikt voor mechanische onkruidbestrijding, maar kan ook prima uit de voeten met stoppelbewerking, zaaibedbereiding en het verkleinen van groenbemesters.

Kettingen met schijven

De machine bestaat uit een transportframe waarin vier kettingen met schijven van 34 centimeter diameter zijn gespannen. Scherpe schijven graven zich dieper in de grond en stompe schijven minder. Samen met de rijsnelheid bepalen zij de agressiviteit van de werking. Voordeel van de machine is dat er een hoge capaciteit mee is te halen met een relatief lichte trekker.

De Kelly Diamond Harrow vraagt met 6 meter werkbreedte slechts 120 pk. De machine is tot 9 meter werkbreedte verkrijgbaar en snelheden van 14 kilometer per uur zijn goed te doen. Daarbij zijn de kettingen afhankelijk van hun spanning goed bodemvolgend. Spanning op de kettingen is wel nodig, omdat de machine anders gaat deinen.

Twee bewerkingen nodig

Geconcludeerd wordt dat de kettingeg, mede door zijn ondiepe werking van 2,5 centimeter, eigenlijk twee bewerkingen nodig heeft waardoor een deel van het capaciteitsvoordeel alweer verloren dreigt te gaan in de stoppelbewerking. Deze 6 meter brede kettingeg kost 28.250 euro, exclusief btw.

Het volgen van de bodem is belangrijk op het demoterrein, omdat er spoorvorming is van eerdere bewerkingen. Ook de cultivatoren hadden moeite om de juiste diepte te vinden. Het advies van de organisatie en fabrikanten is om dwars of diagonaal op de rijrichting te rijden. Met gps is dat prima te doen.

Driebalks blijft vlak

Drie andere deelnemers toonden een variant van hun driebalkscultivator. Drie balken geven lengte aan de machine, waardoor deze vlakker loopt en de werkdiepte gelijkmatiger blijft. Daarbij is er keuze uit vleugelscharen voor een vlakke werking, maar ook beitels zijn nodig om op diepte te werken. Telkens is er een dozijn open en dichte nalooprollen te krijgen met of zonder afstrijkers.

In bijna alle gevallen is de cultivator te combineren met een zaaimachine erop. Met snelheden tot 8 kilometer per uur is ook een goede capaciteit te halen.

Elf vaste tanden

Pöttinger toonde zijn Synkro 3030 met elf vaste tanden. Lemken demonstreerde met zijn Karat 9 de opvolger van de Smaragd die ook elf tanden monteert met vleugelschaar. Deze worden gevolgd door gekartelde schijven. De messenringwals drukt de kluiten in de grond en verkleint ze.

De Eum Vibrocat gebruikt verende tanden die door het trillen juist kluiten verkleinen. 'Dit heeft ook een mengende en mineraliserende werking waardoor veel biologische telers de machine kopen', zegt de fabrikant. De dubbele sterncrackerrol achterop verkleint de kluiten verder.

Tot slot demonstreerde Koeckhoven de Ovlac-ecoploeg met zijn nieuwe JK Rister. Deze werkt op 8 tot 10 centimeter diepte en houdt de organische stof in de toplaag. Samen met de kopeg met drie tanden per kop in de fronthef lieten de iets langere risters de grond mooi zwart achter.