Europese termijnmarkt granen breekt opnieuw record

De belangrijkste oorzaak van de prijsstijging zijn de tegenvallende opbrengsten. Noord-Amerika kampt al het hele seizoen met extreme droogte, waardoor de opbrengsten van tarwe in het noorden van de Verenigde Staten en in Canada zwaar zijn getroffen. In de regio rondom de Zwarte Zee valt de opbrengst van tarwe tegen door aanhoudende neerslag in het zuiden van Rusland en droogte in het oosten.

Daarnaast melden de analisten van foodbusiness dat ook de Europese Unie (EU) te maken heeft met tegenvallende opbrengsten. De Europese graanoogst is in veel EU-landen minimaal 10 tot 15 procent minder dan gemiddeld. Dit wordt mede veroorzaakt door een koud voorjaar en veel regen deze zomer, waardoor de kwaliteit van tarwe is verslechterd. Dit is vooral slecht nieuws voor bak- en maaltarwe, die voor humane consumptie worden gebruikt.

Het Amerikaanse landbouwministerie USDA publiceerde op 12 augustus nieuwe cijfers. De wereldwijde tarweoogst werd door de Amerikanen met 16,8 miljoen ton naar beneden bijgesteld. Hierdoor daalt de eindvoorraad voor het tweede jaar op rij, ondanks een gestegen wereldproductie. Door de bijstelling van Amerika is de Europese notering van maaltarwe op de termijnmarkt in Parijs omhooggegaan.

Oplopende transportkosten

Een andere belangrijke sturende marktfactor is de oplopende transportprijs. De transportkosten van containers en bulkgoederen zijn enorm in prijs gestegen. De belangrijke internationale benchmark Baltic Dry Index is op het hoogste niveau in elf jaar tijd. Dit is de belangrijkste graadmeter voor de transportkosten van bulkgoederen zoals granen. Naar verwachting houden deze transportproblemen nog tot het einde van dit jaar aan.

De derde belangrijke oorzaak van de prijsstijging is het hamstergedrag van China. Het Aziatische land heeft tijdens de coronapandemie en uitbraken van Afrikaanse varkenspest voorraden van grondstoffen afgebouwd. Deze voorraden worden weer aangevuld om de groeiende varkensstapel in het land te kunnen voeden en voedselzekerheid te kunnen garanderen. China heeft meer dan de helft van alle granen ter wereld in handen, waardoor de handelingen dat land van grote invloed zijn op de markt.

Record voor graan

De Europese granentermijnmarkt heeft met het huidige prijsniveau voor de tweede keer dit jaar een record bereikt. Ook producten als koffie, plantaardige oliën, oliezaden en hout zijn gestegen naar piekniveaus.

De prijsstijging correspondeert sterk met de Arabische lente van 2010. Toen werden ook prijsrecords gebroken, waarna onrust ontstond in verschillende Arabische landen door voedseltekorten. Veel van deze landen bevinden zich nu in een crisissituatie door de coronapandemie en hebben inkomsten moeten missen uit olie en toerisme. Dat betekent dat het prijsrecord voor deze landen op een zeer ongelukkig moment komt.