Banken verwachten krimp vleeskuikenmarkt

Decennialang lag de focus van iedereen in de pluimveesector – veehouders, overige ketenpartijen, consumenten, onderwijs, overheden en banken – op kostprijs. Dat is volgens Pierre Berntsen, directeur agrarische bedrijven bij ABN Amro, aan het verschuiven. 'In de leg- en vleeskuikensector is dat al in gang gezet. Nu gaat het een stap verder naar 1 ster Beter Leven.'

Die omschakeling constateert ook Jeroen van den Hurk, sectormanager pluimvee bij Rabobank. Inmiddels heeft ruim 80 procent van de supermarktketens aangegeven dat ze per 2023 voor het verse pluimveevlees de overstap maken naar 1 ster Beter Leven en de rest zal waarschijnlijk volgen.'

De overstap heeft grote gevolgen voor de productie van pluimveevlees. 'Deze gaat in volume mogelijk met meer dan 25 procent terug', verwacht Van den Hurk. 'Dat hoeft zeker niet te betekenen dat er ook 20 procent minder vleeskuikenhouders komen. Er zal wel een lichte krimp zijn, maar we hebben in Nederland de oppervlakte nodig om te kunnen voldoen aan de vraag naar 1 ster Beter Leven-vleeskuikens.'

Bedrijven moeten ombouwen

Om te voldoen aan de vraag is zo'n 900.000 vierkante meter stalruimte nodig voor de uitloop en door de lagere bezetting. Dat is niet zomaar te realiseren. Bestaande bedrijven, ook reguliere, zullen moeten ombouwen. Soms ook binnen de stalruimte.

Berntsen constateert hetzelfde. 'De krimp in productie zal naar verwachting 15 procent tot meer dan 25 procent zijn. Het is vooral afhankelijk van de kans die de pluimveehouders krijgen om hun bedrijf om te bouwen naar stallen met overdekte uitloop. De mate waarin gemeenten en provincies meewerken aan het verkrijgen van de vergunningen is hierbij bepalend. Het zou jammer zijn als de pluimveehouders deze kans niet krijgen.'

Autonome krimp zonder opkoopregelingen

Overigens levert deze omschakeling naar een meer extensieve houderij autonome krimp op, zonder dat daarvoor opkoopregelingen nodig zijn, vervolgt Berntsen. 'Krijgen vleeskuikenhouders onvoldoende mogelijkheid om uitloop te realiseren, dan kan het zijn dat we straks Beter Leven-vleeskuikens uit Duitsland nodig hebben om aan de Nederlandse vraag te voldoen.'

Vleeskuikenhouders moeten de komende periode dus kiezen voor welke markt ze willen blijven produceren. Vrijwel alle vleeskuikenhouders die nu nog produceren voor een van de supermarktconcepten zullen overgaan naar Beter Leven-productie, als aanpassing mogelijk is. Daarnaast zullen ook reguliere vleeskuikenhouders de stap maken.

Gevolgen voor hele keten

De verwachte krimp van de vleeskuikenproductie heeft gevolgen voor de hele keten, van ouderdieren, opfok, broederij, pluimveeservicebedrijven tot slachterij. Het lijkt er volgens Van den Hurk op dat slachterijen het afgelopen jaar al aan het voorsorteren waren op de ontwikkelingen, mede door corona. Twee slachterijen zijn gesloten en er zijn diverse overnames geweest. Er zijn nu nog zeven slachterijketens in Nederland over.

Of er nog meer ontwikkelingen aankomen, is de vraag. Verdere krimp in de slachtcapaciteit is niet uitgesloten. Theoretisch kunnen slachterijen meer kuikens uit het buitenland halen. Momenteel komt een deel van de vleeskuikens ook al uit België en Duitsland.

Van den Hurk: 'Maar ook in Duitsland is een omslag naar een meer welzijnsvriendelijke houderij aan de gang en zal het volume krimpen. De Duitse slachterijketens zullen hun aanvoer willen behouden.