Schouten maakt pachtnormen voor 2021 bekend

De hoogst toelaatbare pachtprijzen voor akkerbouw-, gras- en tuinland en agrarische gebouwen en woningen worden jaarlijks vastgesteld. Deze pachtnormen worden per pachtregio berekend op basis van de gemiddelde bedrijfsresultaten van middelgrote en grote akkerbouw- en melkveebedrijven, over een periode van vijf jaar. Voor 2021 is gerekend met de jaren 2015-2019.

De veranderpercentages van de pachtnorm komen tot stand doordat bij de berekening van het vijfjaarlijks gemiddelde de agrarische opbrengstwaarde in het jaar 2014 wordt vervangen door die van 2019. De berekening is uitgevoerd door Wageningen Economic Research, volgens de uitgangspunten van het Pachtprijzenbesluit 2007.

De berekende pachtnormen van 2021 van los bouw- en grasland zijn in acht van de veertien pachtprijsgebieden lager dan de normen van 2020. In vier gebieden blijft de afname beperkt tot maximaal 5 procent en in vier gebieden is deze groter dan 10 procent. Met 14 procent is de daling het grootst voor de Veenkoloniën en Oldambt.

In zes pachtprijsgebieden zijn de pachtnormen van 2021 hoger dan die van 2020. De stijgingen lopen uiteen van 2 procent in Bouwhoek en Hogeland en Zuid-Limburg, tot 16 procent in de IJsselmeerpolders en 25 procent in het Zuidwestelijk Akkerbouwgebied.

Regionale verschillen groot

Voor de akkerbouw was 2014 landelijk gezien een jaar met een matig gemiddeld inkomen. In de met behulp van de bedrijfsresultaten berekende grondbeloning zijn de uitkomsten van dat jaar vervangen door die van 2019, waarin gemiddeld een hoger inkomen is geboekt. Maar achter deze gemiddelden gaan grote regionale verschillen schuil.

De gemiddelde grondbeloning op landelijk niveau in de melkveehouderij, de grootste gebruiker van grasland, is in 2019 lager dan in 2014. Maar ook in de melkveehouderij zijn er regionale verschillen in hoogte en ontwikkeling van het inkomen. Deze zijn wel minder uitgesproken dan in de akkerbouw.

Voor tuinland worden twee gebieden onderscheiden, Westelijk Holland (exclusief het gebied Boskoop en Rijneveld) en de rest van Nederland. De regionorm is in Westelijk Holland uitgekomen op 4.496 euro per hectare (een stijging van 24 procent). In de rest van Nederland is de regionorm met 14 procent toegenomen naar 3.024 euro per hectare.

Bedrijfsgebouwen

De berekende hoogst toelaatbare pachtprijzen in 2021 voor agrarische bedrijfsgebouwen en de pachtprijs voor bestaande overeenkomsten zijn 2,44 procent hoger dan in 2020. Dit percentage is gelijk aan de gemiddelde bouwkostenindex over 2016-2020.

De maximale pachtverhoging voor agrarische woningen met pachtovereenkomsten van voor 1 september 2007 bedraagt 0 procent. Dit komt door het besluit de maximale huurprijsverhoging voor sociale woningbouw op 0 procent te zetten. De hoogst toelaatbare pachtprijs voor agrarische woningen met pachtovereenkomsten op of na 1 september 2007 stijgt met 1,3 procent. Dat is gelijk aan het inflatiepercentage over het kalenderjaar 2020.

Kritiek

De pachtnormen kunnen op kritiek rekenen van de Federatie Particulier Grondbezit (FPG). Deze organisatie noemt de nieuwe pachtnormen 2021 tekenend voor het failliet van het huidige pachtstelsel. De combinatie van steeds verder dalende pachtprijzen enerzijds en harde belastingverzwaringen anderzijds, zorgen voor een onhoudbare situatie voor langjarige pachtcontracten.

Vasthouden aan berekening

LTO Nederland kan zich goed vinden in de berekeningssystematiek van de pachtnormen; met name omdat het opbrengend vermogen van de grond (en niet de waarde van de grond) daarbij een doorslaggevende rol speelt.

LTO is overigens wel voorstander van het aftoppen van de pachtprijsfluctuaties zo lang niet getornd wordt aan de berekeningswijze van de pachtnormen; het opbrengend vermogen van de grond moet altijd de basis blijven vormen voor het berekenen van de pachtnorm. Het aftoppen van de fluctuaties zou volgens LTO ook kunnen worden geregeld door de pachtnorm om de drie jaar te herzien in plaats van jaarlijks.