Akkerranden Stichting Broez verbinden boeren en burgers Twente

Renee, Roos en Fraukje Roeleveld uit het Overijsselse Beuningen zijn vorig jaar begonnen met het aanleggen van bloem- en kruidenrijke akkerranden. Dat doen ze bij woonkernen en langs fiets- en wandelroutes in de regio Noordoost-Twente. Aanleiding was de vraag van een oom, die de zussen in 2019 vroeg om in zijn woonwijk in Denekamp een bloemenstrook aan te leggen.

'Langs de akkers van het melkveebedrijf van onze ouders hadden we al eerder een rand aangelegd', vertelt Renee (26), die verandermanagement heeft gestudeerd in Groningen. 'We wilden al langer met zijn drieën iets opzetten en dit was het gat in de markt dat we nog niet eerder hadden gevonden.'

Omdat de zussen er niet van houden om eindeloos achter de tekentafel plannen te blijven maken, besloten ze om meteen aan de slag te gaan. Ze bedachten de naam Broez, die staat voor bruisen. De bloemen mogen de grond 'uutbroezen'. En de naam sluit ook nog eens aan bij het plattelandsgezegde: nait soezen, moar broezen. Dat staat gelijk aan geen woorden, maar daden.

De Roelevelds kozen voor een stichtingsvorm, omdat die de minste administratie met zich meebracht. Ze wilden in eerste instantie als non-profitorganisatie starten, naast hun betaalde werk. Het drietal vormt zelf het bestuur. Broez wil boeren op een laagdrempelige manier stimuleren om de biodiversiteit te bevorderen. Iedere 25 cent die burgers bijdragen, zetten de zussen om in 1 vierkante meter akkerrand.

Fraukje (22), die bedrijfskunde en agrofoodmanagement studeert aan Aeres Hogeschool in Dronten, schreef een scriptie over akkerranden. 'Dat heeft ons geholpen bij het formuleren van onze doelstelling: het verbinden van burger en boeren om de biodiversiteit te vergroten en het landschap mooier te maken.' Roos (24), in Wageningen afgestudeerd in duurzame voedselsystemen, vult aan: 'We hebben alle drie brede opleidingen gedaan, maar hebben uiteindelijk dezelfde interesse.'

Broezgenoten

Broez heeft vorig jaar 30.000 vierkante meter in kunnen zaaien, of 20 tot 25 stroken van 3, 6 of 9 meter breed. 'We wilden in het eerste jaar vooral impact hebben op het bewustzijn in deze regio', zegt Renee. 'Via geef.nl hebben we geld ingezameld, want alle beetjes helpen.'

'Dat heeft gewerkt. We waren verbaasd over het enthousiasme van de inwoners van Noordoost-Twente. Ze weten nu echt wat een akkerrand is', vult Roos aan. 'Veel mensen leefden met ons mee, omdat het vorig jaar zo droog is geweest. Ze dachten dat alle bloeiende akkerranden van Broez waren.'

De stichting kreeg vorig jaar een aanvraag van een projectontwikkelaar die een bouwterrein met een bloemenrand wilde verfraaien. Dat bracht de zussen op een nieuw concept, waarmee ze sinds dit jaar werken: Broezgenoten.
'Bedrijven kunnen vanaf 250 euro deelnemen', legt Roos uit. 'In ruil daarvoor krijgen ze een vermelding op onze website en een speciaal Broezgenotenpakket met een on- en offlinestempel. Ze laten daarmee zien dat ze maatschappelijk verantwoord ondernemen en de leefomgeving verrijken.'

Fleurig resultaat

De drie vrouwen hebben vorig jaar bij een zaaizadenspecialist voor natuurmengsels een standaardmengsel van eenjarigen ingekocht, omdat die vaak het meest fleurige resultaat geven. 'Daarop kregen we allerlei reacties', zegt Fraukje. 'Bijvoorbeeld van ecologen die vonden dat we moesten kiezen voor alleen inheemse bloemen en zaad zonder coating. We zijn blij met die adviezen, maar zoeken een balans tussen wat economisch haalbaar en visueel aantrekkelijk is en zoveel mogelijk de biodiversiteit bevordert.'

Dit jaar doen ze een test met verschillende mengsels om in de praktijk te zien wat de resultaten van verschillende leveranciers zijn. Gemiddeld zijn de zussen drie uur per week bezig met de stichting, maar tijdens het inzaaiseizoen wel een dag per week. 'We zijn nu druk met het omzetten van donaties in geschikte akkerranden en met het inkopen van mengsels', zegt Renee.

'We krijgen veel aanvragen uit ons eigen netwerk en zijn ook actief op Facebook, LinkedIn en Instagram. We organiseren inzaaidagen, waarbij we machines voor grondbewerking en zaaimachines regelen voor boeren die daar zelf niet over beschikken. Onze neven, die bij een loonbedrijf en op een boerderij werken, hielpen ons daar vorig jaar bij.'

Het drietal hoeft op korte termijn geen geld aan Broez te verdienen en wil er geen landelijke stichting van maken. Roos: 'Wij vinden het vooral leuk om te doen en willen juist het lokale aspect benadrukken. We zouden het mooi vinden als soortgelijke initiatieven ook op andere plaatsen tot stand komen.'