K&G Advies: melkproductie te hoog

'In 2005 molken we in Nederland zo'n 11 miljard kilo melk, gemiddeld 7.690 kilo per koe. In 2019 was dit pakweg 14 miljard met gemiddeld 8.960 kilo per koe', zegt Van de Geest. 'We worden hierdoor steeds intensiever op nationaal niveau.'

De adviseur ziet dat terugkomen in de voerkosten per kilo melk. 'In 2005 waren die 0,05 euro. Standaard krachtvoer kostte volgens handboek KWIN toen 15,80 euro per 100 kilo.' Tegenwoordig moet je je best doen om de 0,10 euro voerkosten te halen, weet hij. 'In 2019 kostte krachtvoer gemiddeld 29 euro. In 2021 is het met de huidige hoge grondstofprijzen nog lastiger om de voerkosten in de hand te houden.'

Melkgeld verdampt

Daarbij signaleert Van de Geest dat tussen 2005 en 2018 de melkprijs met 0,04 euro is gestegen. Maar het extra melkgeld is verdampt in de vorm van fors hogere kosten voor kracht- en ruwvoer, stelt hij.

'Er is weliswaar meer melk geproduceerd, maar de hogere melkprijs is verder volledig naar de periferie gegaan en niet op de melkveebedrijven gebleven', vervolgt Van de Geest. Hij vindt dit een verkeerde ontwikkeling.

De melkveehouder heeft aan de stijging van de melkprijs volgens de adviseur dus niets overgehouden en kon alleen via schaalvergroting de liquiditeit laten stijgen. 'De sector zal ook zelf in de spiegel moeten kijken of dit de bedoeling is.'

3 tot 4 miljard kilo melk

Deze nationale intensivering van ongeveer 3 tot 4 miljard kilo melk is volgens Van de Geest ook een belangrijke oorzaak voor het verplichten van emissiearme stallen, het complexer worden van de wet- en regelgeving en de nog steeds veel te hoge kosten voor mestafvoer.

'Dit staat nog los van de discussie over de stikstofdepositie op natuurgebieden. Laat de melkveehouderij zich eerst maar uitspreken over of men op nationaal niveau wat minder melk wil produceren. Als daar een principebesluit over wordt genomen en de sector het hierover eens is, kan over verdere invulling worden gesproken', vindt Van de Geest.

Kernpunt is dat de sector geen werkgelegenheidsproject moet zijn voor de periferie, zoals volgens de adviseur in toenemende mate is gebleken in de afgelopen vijftien jaar. 'De periferie moet in dienst van de melkveehouderij werken, zodat de veehouder een goede boterham kan verdienen.'

Tijdens het project Kringlooplandbouw was er veel aandacht voor het voeren op maat. Zo legden adviseurs uit hoe te komen tot een optimaal rantsoen in verschillende situaties.