Kunstvarken meet stalklimaat op dierniveau

Bij gezondheidsproblemen van de varkens door koudeval of andere klimaatproblemen is de reactie vaak om de minimumventilatie te verminderen. Of de bandbreedte wordt opgerekt in een poging om koude luchtval te voorkomen bij grote verschillen in dag- en nachttemperatuur van de buitenlucht.

'Daarmee los je de echte oorzaak van het probleem niet op', stelt onderzoeker André Aarnink van Wageningen Livestock Research (WLR). 'En het wordt te warm in de stal. Je haalt dan nooit het genetisch potentieel qua groei, voerconversie en bigproductie.'

Hoge temperaturen en te hoge concentraties kooldioxide en ammoniak zijn daarnaast nadelig voor de diergezondheid en het welzijn van het varken, vult collega-onderzoeker Anita Hoofs aan. 'Een slecht klimaat kan aanleiding zijn tot bijtgedrag bij de varkens. Tip: Zie je bruin traanvocht, dan is dat meestal een teken dat de luchtkwaliteit niet 100 procent oké is.'

Kunstvarken

Om de echte oorzaak van klimaatproblemen op te sporen, is het nodig om het klimaat op dierniveau te meten. Daartoe is door WLR in opdracht van de publiek-private samenwerking 'Gezonder klimaat voor dier, mens en omgeving' het kunstvarken ontwikkeld. Dit kunstvarken heeft een met warm water gevulde zak met dezelfde inhoud als een big of vleesvarken. Hierdoor is het mogelijk om vast te stellen hoeveel warmte het dier verliest. Verder meet het instrument de luchtsnelheid en hoeveelheid CO2 en ammoniak ter hoogte van het varken. Een camera legt het liggedrag vast.

Als test heeft het kunstvarken het klimaat gemeten in een biggenstal. De gemiddelde CO2-waarde bleef op dierhoogte gemiddeld onder de norm van 3.000 ppm, het ammoniakgehalte was soms hoger dan 20 ppm. De temperatuur daalde niet geleidelijk vanaf opleg, maar liep tussendoor steeds hoog op. En in de zomer werd het echt te warm.