Bezwaren tegen drempels in ruggenteelt

Voor de doelen in het actieprogramma was destijds een meerderheid te vinden in de Tweede Kamer. Nu het ministerie deze heeft vertaald naar regelgeving stuit de praktische uitvoerbaarheid daarvan ook in het parlement op bezwaren.

VVD, CDA, SGP, PVV en FvD willen dat Schouten het artikel dat de drempels voorschrijft weer schrapt. Het staat een geïntegreerde teelt in de weg, aldus de partijen. En de drempels in de ruggenteelt maken bijvoorbeeld ook mechanische onkruidbestrijding onmogelijk.

Standpunt LTO

Claude van Dongen, LTO-portefeuillehouder Bodem en Water, sluit zich aan bij deze kritiek. ‘Wij zijn ook voorstander van het beperken van afspoeling, maar hoe het ministerie het zesde actieprogramma Nitraatrichtlijn heeft uitgewerkt in voorschriften valt dan wel tegen. Het ministerie heeft veel te weinig gedaan met onze suggesties.’

Een alternatief voor de drempels zou het toestaan van een woeltand zijn die de grond tussen ruggen losser maakt. Daardoor kunnen voedingsstoffen makkelijker in de bodem zakken, in plaats van ervan af te spoelen.

Individuele bedrijven

Van Dongen rekent erop dat er bij het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn, waarvan de eerste schetsen op papier staan, meer rekening wordt gehouden met de situatie op individuele bedrijven.

Wel ziet de LTO-portefeuillehouder in de voorstellen dat het ministerie nog op twee gedachten hinkt. ‘De overheid moet het denken in generieke maatregelen loslaten. Het schaven met een kaasschaaf aan de manier van telen is wel ten einde gekomen. De winst die daarmee te behalen viel, is binnengehaald. Een nieuwe stap voorwaarts is daarmee niet meer te maken.’

Het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer laat volgens Van Dongen zien wat er te behalen is met een individuele aanpak op bedrijfsniveau. In de toekomst zal er meer moeten worden gemeten om in kaart te brengen wat de bijdrage is van een bedrijf aan een nitraatprobleem in een gebied. Per regio kan dan worden bekeken wat de beste aanpak is.

Doelen bereiken met maatwerk

‘Is er ergens te veel afspoeling, dan moet je daar maatregelen treffen die uitvoerbaar, betaalbaar en effectief zijn. Dat kan bijvoorbeeld door het bouwplan te wijzigen, maar ook door lokaal een bufferstrook in te passen’, legt Van Dongen uit. ‘Laat de ondernemer hier de keuze maken. Zo pak je risicoplekken effectief aan. Overal bufferzones aanleggen is een disproportionele maatregel die een grote impact heeft op bedrijven. Met maatwerk kun je ook heel veel doelen bereiken.’

Binnenkort stopt Van dongen als LTO-portefeuillehouder Bodem en Water. Hij heeft deze dossiers dan ruim drie jaar onder zijn hoede gehad. Toen hij net aantrad, zorgde de berichtgeving over mestfraude voor veel opschudding.

Volgens Van Dongen is het vertrouwen in de sector wel teruggekeerd. ‘We hebben ingezet op meer transparantie in de mestketen, door te laten zien wat we doen. En door zelf actief de kar te trekken, door in te zetten op borging via certificering en digitalisering. Maar dat moet de overheid wel goed laten landen in de praktijk. Je merkt dat ze het nog altijd lastig vinden om op bedrijfsniveau te beoordelen. Maar het is wel de inzet van LTO om het zevende actieprogramma meer in lijn te krijgen met de boerenpraktijk.’

Demissionair LNV-minister Carola Schouten schreef deze week aan de Tweede Kamer dat zij zelf in het zevende actieprogramma ook inzet op een gebiedsgerichte aanpak. Zij wil daarbij integraal kijken naar de opgaven voor waterkwaliteit en -kwantiteit en bodemkwaliteit.

‘Daarbij wordt lokaal gekeken wat de problemen en mogelijke oplossingen zijn’, aldus Schouten. ‘Uiteraard houd ik verder bij het opstellen van het actieprogramma oog voor de andere trajecten die spelen, zoals de klimaat- en stikstofopgave en de inzet gericht op overschakeling naar kringlooplandbouw.’