Kees van Zelderen: 'Discussie 'zon op land' kantelt'

Hoe is LTO Nederland betrokken bij de opzet van de energieregio's?

'LTO is via bestuursleden van afdelingen nauw betrokken bij de ontwikkeling van de energiestrategieën. Met de RES krijgt de energietransitie van onderaf vorm. Dat is voor de betrokken overheden weleens lastig: die zijn gewend de leiding te pakken in dit soort processen, terwijl ze zich nu dienend moeten opstellen.'

Opwekking van duurzame energie krijgt veel aandacht en dringt ten onrechte de optie van energie besparen naar de achtergrond

Kees van Zelderen, LTO-portefeuillehouder Klimaat en duurzame energie

Wat is hierin de positie van de agrarische sector?

'De opzet van de RES biedt de land- en tuinbouw kansen om nieuwe maatschappelijke verbindingen te sluiten. Die kansen moeten we met beide handen aangrijpen.'

Waar ziet u de discussie precies veranderen?

'Voor zon op landbouwgrond zijn tot voor kort heel lichtzinnig vergunningen verstrekt. Maar grond is schaars en het aantal claims is groot: waterberging, woningbouw, natuurontwikkeling, extensivering van de landbouw. Het besef dringt door dat we heel zuinig moeten zijn op de schaarse grond in ons land.'

LTO introduceerde de zonneladder met alternatieven voor zon op land. Hoe staat het daarmee?

'De zonneladder van LTO zorgt ervoor dat alternatieven nadrukkelijker in beeld komen en die wordt door steeds meer partijen omarmd.'

Speelt de voortschrijdende techniek hier ook een rol?

'Zonneweiden bieden een kortetermijnoplossing. Er dienen zich veel slimmere opties aan, zoals machines die zijn voorzien van zonnepanelen en zo geen brandstof meer nodig hebben.

'Of mobiele zonnepanelen. Daarmee kun je de productie van voedsel combineren met het opwekken van duurzame energie. Ik heb ook hoge verwachtingen van de ontwikkelingen rond waterstof.'

U heeft kritiek op de huidige vorm van subsidiëring. Wat moet er veranderen?

'Nu spelen de SDE-subsidies zon op land heel erg in de kaart. Het is per opgewekt kilowattuur de goedkoopste bron van duurzame energie. De perverse prikkels moeten uit het subsidiesysteem. Maar ik neem individuele boeren die in zee gaan met ontwikkelaars van zonneakkers overigens niks kwalijk.'

U vindt ook dat energiebesparing te veel naar de achtergrond verdwijnt. Waarom?

'De opwekking van duurzame energie krijgt veel aandacht en dringt daarmee de optie van energie besparen naar de achtergrond. Ten onrechte. Besparing moet juist de eerste stap zijn. Die mogelijkheden laat de sector nu nog vaak onbenut.'