Spruitkoolstokken als grondstof voor papier en kunststof

Dit blijkt uit onderzoek van het Belgische instituut Inagro. Voorwaarde is wel dat de industrie deze reststroom jaarrond kan gebruiken en dat er voldaan is aan de gevraagde kwaliteitseisen. Het inkuilen van gehakselde spruitkoolstokken kan hiervoor een oplossing zijn.

In 2020 werd er net geen 3.000 hectare spruitkool aangeplant in Vlaanderen. Dat is een stijging van 17 procent ten opzichte van 2019. De spruiten vormen 38 procent van de plant. Hierdoor bestaat 62 procent van het totale spruitkoolareaal uit een reststroom.

Vlaamse landbouwers produceerden dus zo'n 64 000 ton spruitkoolstokken in 2020. Een aanzienlijke hoeveelheid die nu voornamelijk wordt ingezet als bodemverbeteraar of veevoeder. Binnen de biogebaseerde economie ziet Inagro andere toepassingen, zoals bijvoorbeeld in papier of kunststof. Om dit mogelijk te maken, moet aan enkele voorwaarden zijn voldaan.

Kinderschoenen

Het onderzoek naar de exacte samenstelling en ideale toepassingen van de spruitkoolstokken staat nog in de kinderschoenen. Inagro werkt daarom samen met verschillende partners uit de industrie. Een papierproducent bekijkt de mogelijkheden van de vezels voor papierproductie, Tectero gaat na welke waardevolle componenten aanwezig zijn in het sap en de Universiteit Gent zorgt voor analyses van zowel sap als vezel.

Inagro zet zich in voor het rondkrijgen van de logistiek, het bepalen van de rendabiliteit en het uitbouwen van de keten. Voor de toekomst hopen de partners op duurzame samenwerkingsverbanden die zullen leiden tot succesvolle valorisatie en extra inkomsten voor het landbouwbedrijf.

Aanpassen oogstmachine

Spruitkoolstokken apart opvangen tijdens de oogst is van cruciaal belang om nieuwe toepassingen mogelijk te maken. Bij de meeste oogstmachines is dit nog niet mogelijk, waardoor de stokken tijdens het oogsten worden gehakseld en achterblijven op het land.

Aanpassingen aan de plukmachine zijn dus noodzakelijk. Tumoba en Deman beschikken over twee- en vierrijige machines waarvan een tweede transportband en opdeling van de bunker in twee compartimenten het mogelijk maken om spruitkoolstokken op te vangen. Deze wijzigingen vragen een investering van 25.000 tot 30.000 euro.

Hakselen en inkuilen

De oogst van spruiten piekt vanaf november, waardoor er op dat ogenblik een grote hoeveelheid spruitkoolstokken vrijkomt. Dit kan het gebruik van spruitkoolstokken in de industrie bemoeilijken, omdat de aanvoer van grondstoffen continu moet zijn door het jaar heen. Ook uniforme kwaliteit van het materiaal speelt hierbij een belangrijke rol. Hakselen biedt in combinatie met inkuilen mogelijkheden om bederf van spruitkoolstokken en dus kwaliteitsverlies te vermijden.

Rekening houdend met alle parameters kost het oogsten van spruitkoolstokken volgens Inagro 23 euro per ton. Als spruitkoolstokken worden ingekuild, moet er rekening worden gehouden met extra kosten, zoals voor manuren, brandstofverbruik en kuilmateriaal.