Gedeputeerde: 'Brabant telt niet zes, maar 150 piekbelasters'

Piekbelasters zijn veehouderijen die in de provincie op of rond beschermde natuurgebieden onevenredig veel stikstof uitstoten. Ronnes stelt dat er veel meer dan zes piekbelasters zijn. 'Die term hoort bij de aankoopregeling voor een veehouderij die op één van de veertien gevoelige Natura 2000-gebieden in onze provincie een zeer hoge depositie veroorzaakt.'

Van de ruim vierduizend Brabantse veehouders zijn er ongeveer 150 die kunnen worden aangemerkt als piekbelaster, stelt de gedeputeerde. 'Gezien het aantal veehouderijen in onze provincie kan worden gesteld dat we de meeste uitstoot hebben.'

Vrijwillige aankoop

Ook wijst Ronnes erop dat de vrijwillige aankoop een van de vele maatregelen is om depositie op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden te verminderen. 'Tegelijkertijd kan het aankopen van bedrijven en bijbehorende grond ook helpen in de gebiedsgerichte aanpak van stikstofgevoelige natuurgebieden.'

Vrijkomende gronden van de gestopte piekbelaster kunnen in zin ogen bijvoorbeeld opnieuw worden ingezet voor andere boeren die willen extensiveren of voor natuurontwikkeling. 'Een win-winsituatie dus: minder stikstof en meer perspectief voor het gebied. En we kunnen hiermee een aantal veehouders helpen die wil stoppen.'

Meer maatregelen

Volgens de gedeputeerde steekt het onderzoek goed in elkaar, maar is het opkopen van de genoemde piekbelasters maar een deel van het verhaal. 'Dit is niet de oplossing van het stikstofprobleem. Om daadwerkelijk te bereiken dat stikstofgevoelige natuur overal weer gezond en robuust wordt, zijn veel meer maatregelen nodig.'

Ronnes noemt als voorbeeld de Brabantse interim omgevingsverordening. Daarin is de verplichting opgenomen dat stallen voor 2024 aan de Brabantse milieu-eisen moeten voldoen en is de landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (2021) opgenomen. 'Die hebben een aanzienlijk grotere daling van stikstofdepositie tot gevolg.'

Op dit moment is de provincie de plannen voor de vrijwillige aankoop van veehouderijen verder aan het uitwerken. 'Op korte termijn wordt bekendgemaakt hoe veehouders die zich kwalificeren als piekbelaster en die willen stoppen, zich kunnen aanmelden. Dat gaat op basis van vrijwilligheid.'

Vrijwillig

ZLTO-bestuurder Janus Scheepers stelt dat het uitkopen van piekbelasters altijd op vrijwillige basis moet gebeuren. 'Het kan heel goed een onderdeel zijn van de gebiedsgerichte aanpak. De provincie heeft daar ook geld voor gekregen van het rijk.'

De provincie kan volgens hem het gesprek aangaan met de betreffende ondernemers. 'Als die daar voor openstaan kan dat zeker voor een deel bijdragen aan het behalen van de stikstofdoelen. Bovendien, als je overgaat tot onteigening, duurt het vaak veel langer.'

Innovatie en verplaatsing

Andere opties, zoals innovatie en verplaatsing, moeten volgens Scheepers ook tot de mogelijkheden behoren. 'Een deel van de stikstof en eventuele gronden die vrijkomen door het opkopen van piekbelasters moet ook ingezet worden voor de bedrijven die overblijven in die gebieden. Of het nu de PAS-melders zijn of boeren die ruimte nodig hebben voor hun toekomstperspectief.'

Los daarvan denkt de ZLTO- bestuurder dat de agrarische sector sowieso al op de goede weg is als het gaat om stikstofreductie. 'In Brabant moeten veehouders de komende jaren hun stallen aanpassen om te voldoen aan de nieuwe regelgeving. De uitstoot van ammoniak zal naar verwachting dan ook behoorlijk afnemen.'

Gelderland

Gelderse politici buigen zich in december eveneens over het omlaagbrengen van de stikstofneerslag op beschermde natuurgebieden. Dan moet duidelijk zijn wat landbouw, industrie en andere sectoren zelf hieraan denken bij te dragen. D66 heeft naar aanleiding van het onderzoek van Investico woensdag Statenvragen gesteld.

Statenlid Antoon Kanis stelt in De Gelderlander dat het wat hem betreft effectiever is om de grootste piekbelasters uit te kopen dan allerlei bedrijven met een lagere stikstofbelasting die zich daarvoor vrijwillig melden.

Volgens de D66-er moet de provincie ook niet-vrijwillige maatregelen overwegen. Ook GroenLinks sluit gedwongen uitkoop van Gelderse piekbelasters niet uit, maar dan wel pas als laatste redmiddel.