Hollandse kassenexport knalt uit coronadip

Dit zegt directeur Eric Egberts van de DGD. 'En dit valt objectief te staven. Recent is vanuit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) een order van 100 miljoen euro voor een Nederlands bedrijf gemeld.'

Twee maanden geleden gebeurde dit ook voor ongeveer hetzelfde bedrag, schetst Egberts. 'En dan zijn er nog tal van kleinere deals die op de rol staan. Op dit moment hebben we alleen al vanuit die regio een potentieel gepubliceerd volume liggen van ongeveer 350 miljoen euro voor ontwikkeling in de komende jaren.'

Maar daar blijft het niet bij, voorziet de voorman. 'Als wij zien welke partijen we op ons afkrijgen vanuit die regio voor de lange termijn, gaat dit bedrag nog twee à drie keer over de kop. Dan stevenen we eind 2021 af op 750 miljoen tot 1 miljard euro aan omzetportefeuilles. Let wel: in één regio.'

'Cijfers gaan eigen leven leiden'

Eigenlijk is Egberts helemaal geen fan van dit soort bronstige prognoses in de krant, zo bekent hij. 'Cijfers gaan soms een eigen leven leiden.' Maar tegelijkertijd wil de directeur ook graag kenbaar maken hoeveel potentie deze nationale trots onder glas heeft over de grens.

'Je kunt het ook omdraaien en rekenen vanuit de vraagzijde. 1 vierkante meter glas in die regio kost 500 à 600 euro. Als we de voorgenomen investeringen delen door dat bedrag, hebben we het over 200 hectare glas. Dat is een billijk benodigd areaal om de ongeveer 8 miljoen inwoners in de VAE zelfvoorzienend te laten worden op termijn.'

En daarmee lijkt Egberts de spijker op de kop te slaan. Het lonkende succesverhaal voor de komende jaren wordt – naast de aansluitende ambities van de gezamenlijke Nederlandse kassenbouwers, kennisinstellingen en hightechleveranciers – namelijk vooral gedreven door de wereldwijde behoefte van tientallen landen om snel zelfvoorzienend te worden op het gebied van vers voedsel.

Logistiek infarct

Want als er iets is dat corona heeft aangetoond, dan is het wel dat traditionele versketens bij een logistiek infarct tussen regio's als een kaartenhuis in elkaar kunnen storten. Zoals de besmettelijke longziekte dit voorjaar deed veroorzaken.

Deze coronadip blijkt ook de harde teruggang in de kassenbouw parten te hebben gespeeld. In maart en april van dit jaar daalde de uitvoer met zo'n 30 procent. Dit valt op te maken uit de jongste exportcijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS), waar ABN Amro zich op baseert.

'Veel landen waren al aan het zoeken naar hoe ze op een duurzame wijze hun voedselopbrengsten per hectare kunnen verhogen. Door de coronacrisis is voor sommige landen duidelijk geworden dat de afhankelijkheid van andere landen voor de voedselvoorziening voor problemen en tekorten kan zorgen', stelt een woordvoerder van de bank.

'De wens om de zelfvoorzieningsgraad omhoog te brengen, is naar verwachting door de coronacrisis juist sterker geworden. Daar zullen de Nederlandse kassenbouwers van profiteren. Net als alle toeleveranciers die materieel, technologie en kennis op dit vlak exporteren', luidt de voorspelling van ABN Amro.

Leiderschap nodig

Egberts hoort de prognoses met instemming aan. Maar het bouwen van grootschalige agroparken is geen sinecure, legt hij uit. Een gemiddeld grote bloementeelt als chrysant of rozen omvat kassen tot 20 à 30 hectare. Dat is peanuts vergeleken bij de grote Nederlandse groentebedrijven die 100 tot 150 hectare tellen.

In het buitenland zie je dit areaal nog amper. Maar de internationale agroparken die de Dutch Greenhouse Delta met de leden voor ogen heeft, omvatten soms wel 450 tot 800 hectare. Maar dan via gevarieerde geclusterde productie. Egberts: 'Dat vergt een andere opzet, met meerdere bedrijven en teelten in afzonderlijke kassen.' Zoiets vraagt een enorme, gezamenlijke en complexe inspanning van alle spelers ter plaatse op het gebied van water, energie, techniek, logistiek, financiering en teeltkennis, duidt de DGD-directeur.

'Met technologie kunnen we alles oplossen. Maar daar gaat het in essentie maar ten dele om. Leiderschap en stewardship, het oud-Hollandse rentmeesterschap, zijn voor deze uitdagingen onontbeerlijk', stelt Egberts. 'Dus de wil om het met elkaar als sector te gaan doen en een gezamenlijke visie te hebben, dat is de kern.'