AJF-voorzitter: 'Jonge boer wil aanpassen als markt betaalt'

De Agrarische Jongeren worden in veel provincies als volwaardige gesprekspartner gezien als het om belangenbehartiging vanuit de landbouw gaat. Zo ook in Friesland, waar de AJF onder leiding van Eke Folkerts de laatste jaren een boost kreeg. Zij zocht en vond een nieuwe uitdaging en moest worden opgevolgd. Het stokje is overgenomen door de 28-jarige Hendrik Galema uit Hartwerd.

AJF staat niet negatief tegenover de route naar volledig grondgebonden

Hendrik Galema, voorzitter Agrarische Jongeren Friesland (AJF)

Waarom bent u de nieuwe AJF-voorzitter?

'Mijn afstudeeropdracht voor de Hogere Landbouwschool deed ik een paar jaar geleden op de Dairy Campus. Daar leerde ik Eke kennen. Mijn interesse in de provinciale belangenbehartiging groeide de laatste jaren en Eke benaderde mij om in het dagelijks bestuur plaats te nemen. Nu zij een nieuwe uitdaging oppakt binnen het NAJK, kwam de vraag om voorzitter te worden. Na goed nagedacht te hebben, heb ik daar ja op gezegd.'

U volgt Eke Folkerts op, die echt uitgroeide tot een boegbeeld, is dat niet lastig?

'Ik weet niet of dat lastig is of wordt. In de eerste week na mijn benoeming kwam de koning op werkbezoek in Friesland en had ik de hele dag camera's voor mijn neus. Dat voelde nog wat onwennig. En ik ben natuurlijk geen leuke, vlotte, jonge vrouw zoals Eke.

'Maar ik hoop op mijn manier de Agrarische Jongeren goed te vertegenwoordigen. Dat zal zich waarschijnlijk uiten in een breder gedragen vertegenwoordiging vanuit het bestuur, ook naar buiten toe. Eke stak echt megaveel tijd in haar voorzitterschap. Ik ben iets meer van het delegeren.'

Waarin moet de meerwaarde van de AJF zich uiten?

'In het jaar dat ik inmiddels meeloop, ben ik de meerwaarde van belangenbehartiging veel sterker gaan inzien. Echt, als je niet aan tafel zit, wordt er over je gepraat én besloten. Ons belang is dat van de jonge blijvende boer, niet de stoppers. Dat komt niet altijd per se volledig overeen met het belang van andere agrarische belangenbehartigers.

'En let wel, al die mooie plannen die worden bedacht voor de landbouw en het landelijk gebied: wij jonge boeren vormen de groep die het moet uitvoeren. Een specifieke club voor jonge boeren is daarom een must.

'Daar komt nog eens bij dat verschillende belangenbehartigers ook helpen elkaar scherp te houden. In Friesland lukt dat heel goed. Waar het landelijke Landbouw Collectief maanden geleden al sneuvelde, zitten we hier gelukkig voor het stikstofdossier nog steeds met alle partijen om tafel. We overleggen gezamenlijk met de overheid en andere belanghebbende partijen.'

Afgelopen jaar was het jaar van de demonstraties. Met vooral ook veel jonge boeren in actie. Is dat ook de lijn die de AJF voorstaat?

'Zelf ben ik ook mee geweest naar de actiedag op 1 oktober 2019. Dat was een goede en belangrijke dag. Daarna volgden talloze acties. Bij sommige werden ongecontroleerd op- en afritten van snelwegen geblokkeerd en op die manier andere burgers gedupeerd. Dat gaat ons echt te ver. Daarmee verspeel je krediet in de maatschappij.

'Onze lijn is daarom niet per se demonstreren en met trekkers opnieuw de weg op, maar we moeten onze stem wel heel duidelijk laten horen. Als dat soms betekent dat we met de vuist op tafel moeten slaan, dan doen we dat. Dat is helemaal niet erg.'

Waar richt jullie inzet zich vooral op, de komende jaren?

'We kunnen niet om het stikstofdossier heen. Daar zal ook voor ons veel energie in gaan zitten. Bij de discussies over het veenweidegebied en faunabeheer schuiven bestuurders van ons ook zeker aan. Dat raakt jonge boeren in directe zin. Onze inzet is overal: ontwikkelingsruimte houden.

'Verder schatten we steeds opnieuw de urgentie in van zaken die spelen. Het contact onderhouden met de bijna negenhonderd leden is ook van groot belang. Voor hen doen we het uiteindelijk.'

Minister Carola Schouten van LNV presenteerde onlangs haar visie voor de komende jaren. Ze pleit daarin voor een volledig grondgebonden melkveehouderij in 2030. Kan de AJF zich daarin vinden?

'Het voorstel van Schouten is nog niet concreet genoeg, maar in het basisidee kunnen wij ons wel vinden. Het herbergt in ieder geval eindelijk iets van een langetermijnvisie. Daar zijn we sterk aan toe.

'Als melkveehouders in ruil hiervoor veel administratieve en kostprijsverhogende ballast overboord kunnen gooien, is het zeker interessant. Maar hoe ons standpunt er precies gaat uitzien, gaan we de komende tijd ook nog met onze leden bespreken.'

De minister doet hiermee een voorzet voor een ontwikkelingsrichting. Hoe verwacht u dat de sector zich de komende jaren ontwikkelt?

'Onze inzet richt zich hoofdzakelijk op jonge boeren die door willen. Daarbij moeten wij ook realistisch zijn en dan zie je dat er de komende tien jaar landelijk zo'n 30 procent stopt. Dat is iets om rekening mee te houden. In Friesland verwacht ik een lager percentage stoppers en bijvoorbeeld in het zuiden van het land een hoger percentage. In Noord-Nederland is veel goede grond, relatief veel ruimte én maatschappelijk draagvlak.

'Daarbij zal de roep om een meer natuurinclusieve wijze van landbouw alleen maar toenemen. Dat is niet erg, maar verandering met behoud van perspectief kan alleen met een verdienmodel erbij. Jonge boeren presteren tegenwoordig al goed. Zij willen best van een 8 naar een 10 toe doorontwikkelen, maar dan moet die inzet wel uit de markt worden betaald.'